Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26Rozdział1.Przedmiotizakresekonomii
żewostatnichlatachwystępujewyraźnatendencjadozacieraniaróżnicymiędzymikro-
imakroekonomią20.
Rozróżnieniemakro-,mezo-imikrostrukturgospodarczychmajednakistot-
neznaczeniewprocesieanalizyproporcjigospodarczych21,zwłaszczagdycelowe
jestustaleniedominującychtendencji,kierunkówizakresuzmianstrukturalnych
(patrzrozdz.26).Analizymakro-imezoekonomiczneumożliwiająwytyczeniekie-
runkówpolitykigospodarczejzapewniającychbardziejefektywnyrozwójspołeczno-
-ekonomicznyorazprzezwyciężaniedysproporcjistrukturalnych.Stymulowaniepo-
żądanychzmianstrukturalnychjestprzedmiotempolitykigospodarczej
(ekonomicznej).Makroekonomicznapolitykagospodarcza22poleganasterowaniu
przezrządpodatkami,wydatkamibudżetowymi,wpływaniunapodażpieniądzawce-
luwspieraniawysokiegozatrudnieniaiprodukcji,stabilnegopoziomucenorazroz-
wojugospodarczegoopożądanejstrukturze,zapewniającejwzrostdobrobytuludno-
ścidanegokraju.Decydującymielementamipolitykigospodarczejsątakże:polityka
strukturalna(wtympolitykaprzemysłowaipolitykapostępunaukowo-technicznego)
orazpolitykawspółpracyzzagranicą23.
Badaniemikrostrukturgospodarczychmazkoleinaceluznalezieniesposobów
zwiększeniaefektywnościgospodarowania.Naprzykładanalizamikrostrukturyor-
ganizacyjnejprzedsiębiorstwamożewykazaćkoniecznośćzwiększeniawykorzysta-
niaposiadanychzasobówmaterialnychorazzasobówpracy.Analizakosztówwła-
snychprodukcjiwprzedsiębiorstwieumożliwiaidentyfikacjęnewralgicznych
punktów(miejsc)powstawanianadmiernychkosztów.Badanieelastycznościpopytu
nadanedobroumożliwiauzyskaniepozytywnychefektówwzakresiekształtowania
wielkościpodaży.
Jeżelioprzemysięnaekonomiinowożytnej(pominąwszydorobekstarożytności
iśredniowiecza),topełną,zwartąteorięczynnikówprodukcjiznajdziemywdzie-
łachAdamaSmitha.Wjegoujęciuwielkośćprodukcjizależyodziemiipracy.Są
totzw.pierwotneczynnikiprodukcji.Oboknichwystępujejeszczepochodny,trze-
ciczynnikprodukcji-kapitał.Żadenzwymienionychczynnikówniemożesamnic
wytworzyć.Jednakzasadniczymźródłemproduktów,awięcbogactwanarodów,
jestzespołecznegoifilozoficznegopunktuwidzeniapraca.JednocześnieSmith
przyznajezdolnośćwytwarzaniamaterialnychśrodkówzaspokajaniapotrzebtakże
ziemiikapitałowi.
Równieżneoklasycywyróżniająnaogółtrzyczynnikiprodukcji:pracę,kapitałizie-
mię,chociażuA.Marshallawystępujedodatkowoczwartyczynnik,amianowicieor-
ganizacja.Oznaczaonawpływpodziałupracy,ogólnegopostępugospodarczegooraz
20Por.J.K.Galbraith,Ekonomiawperspektywie.Krytykahistoryczna,PWE,Warszawa1991,s.309.
21Proporcjegospodarczetorelacjemiędzyposzczególnymielementamisystemuekonomicznego,
zapewniającejegoefektywnyrozwój.Dysproporcjezkoleitotakierelacjemiędzyelementamigospodarki,
któreutrudniająlubuniemożliwiająjejefektywnyrozwój.
22Szczegółowoopolitycemakroekonomicznejpatrzrozdz.26.
23S.Marciniak,ProblemyrestrukturyzacjigospodarkiPolskiwokresieprzedipoakcesjidoUnii
Europejskiej,OWPW,Warszawa2003.
