Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Początki.PrzedSokratesem
24
WedługjednegozparadoksówZenonaszybkiAchillesnigdyniedogonipowolnegożółwia.Jeślibowiem
przyjmiemy,żebiegnieonstorazyszybciejniżżółw,iżetenwyprzedzagoo100metrów,toprawdąjest,
że:gdyAchillesdobiegniedomiejsca,wktórymbyłżółw,tenzdążyposunąćsiędoprzoduo1metr.Gdy
Achillesbędziebiegłdotegomiejsca,żółwznówprzesuniesiędoprzodu,terazojedencentymetr,także
dystanswprawdziebędziesięzmniejszał,ależółwwciążbędziewyprzedzałAchillesa.Zenonwten
sposóbzwracauwagęnatrudność,jakąsprawiapojęciekontinuum.Arystotelesrozwiązujetenparadoks
rozróżniającdwaznaczeniaterminu„nieskończony”–nieskończonejpodzielnościinieskończonej
rozciągłości–tak,iżodcinekskończonycodorozciągłości,alenieskończonycodopodzielnościmoże
zostaćprzebytywskończonymczasie.–Scenawyścigunawaziepanatenajskiej,VIw.p.n.e.
nimzajmuje.Wdrugiejczęściswegopoematutraktujemianowicie
światjakozbudowanyzdwóchelementów,światłainocy,tłumaczy
powstawanierzeczymieszaniemsiętychelementówzesobąi–jak
sięwydaje–takżetemu„wyjaśnieniu”przyznajepewnąważność,
jakkolwiekodrzucajegowyższeroszczeniedoprawdziwości.
AbyobronićprowokacyjnąteorięParmenidesaiwykpićkpiny,
dojakichprowokowała,Zenon(ok.495–445p.n.e.)ułożyłsłynne
paradoksy.Ujawniłasięwnichkolejnapostaćfilozofowania:kon-
struktywnaprzenikliwośćpołączonazgeniuszempedagogicz-
nym.Chodzitubowiemosprzeczności,wjakiewikłasięzdrowy
rozsądekiktórezmuszajągozarównodorozmyślań,jakido
pogodzeniasięzeswymlosem.
EMPEDOKLES,ANAKSAGORASIATOMIŚCI
WprzeciwieństwiedoZenonaEmpedokles(ok.500–430p.n.e.),
Anaksagoras(ok.500–428p.n.e.)iatomiściLeucyp(początek
Vw.p.n.e.)orazDemokryt(ok.460–370p.n.e.)chcieli„ratować