Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
2001).SamapracaspołecznabyłarozumianaprzezRadlińskąjakonświadome
działanienarzeczrekonstruowaniażyciakolektywnego,opartenaodkrywaniu,
pomnażaniuiwzmacnianiusiłludzkichorazorganizowaniuichdladobraludzi”
(Radlińska1961:305).Wartopodkreślić,żeaktywnościidentyfikowanepodtym
pojęciemobejmowałynietylkopomocnajsłabszym,dotkniętymbiedą,siero-
ctwem,alepodtrzymywaniewiarywduchanarodu,uświadamianiejegokorzeni
iwyrażanieniezgodynazastanąrzeczywistośćwokresachniewoli.Byłatozatem
odsamegopoczątkurównieżdziałalnośćemancypacyjna,azatempolityczna.
ByzrozumiećistotękoncepcjiRadlińskiej,niemożnapominąćkontekstu
historycznegopoczątkówpedagogikispołecznej,czyliodradzającejsiępo123la-
tachniewolipolskiejpaństwowościorazdrugiejrewolucjiprzemysłowej.Rosną-
ceekonomiczneipolityczneróżnice,szczególniewidocznewzestawieniumiasta
iwsi,stająsięcelemkrytykiówczesnejpedagogikispołecznej,alecoważniejsze,
inspiracjąoryginalnejkoncepcjidziałaniaopartejnasiłachludzkich.Radliń-
skawrazzzespołemopracowujeoryginalnąmetodępracyspołecznejopartąna
wzmacnianiulokalnychzasobów,awszczególnościwybitnychjednostek,które
sąwstanietwórczoprzekształcaćwłasneśrodowiska(Czerniachowska,Grano-
sik,Gulczyńska2022:196-202).
Działaniespołeczno-pedagogiczne(pracaspołeczna)jestzatemcelową
aktywnościąwspółtworzeniaspołecznościpoprzezodnajdywanie,budzenie
iwzmacnianiesiłludzkich(Radlińska1961:305).Zadaniempedagogaspołecz-
negobyłotylkotowarzyszeniewmoralnym,społecznymczyduchowymrozwoju
orazpokazywanie,jaktwórczouaktywniaćwłasnepotencjały.Wspomnianeza-
sobybyłycharakteryzowanejakosiłypatriotyczne,biologiczne,społeczne,mo-
ralne,duchowe,czynne,utajone,hamujące,zmarnowaneetc.
1.2.Środowiskożycia
Linierozwojupedagogikispołecznejipracyspołecznejsąmocnozesobą
posplatane.Tadruga,jakodziałalnośćpraktyczna,historyczniepowstałanaba-
ziekoncepcjiśrodowiska,wszczególnościzaśkoncepcjinśrodowiskżycia”Hele-
nyRadlińskiej6,którapóźniejbyławielokrotniereinterpretowanaiwzbogacana
oinspiracjenzachodnie”.
WartosięnachwilęzatrzymaćprzyźródłowejkoncepcjiRadlińskiej,ponie-
ważwyznaczyłaonanietylkoramydebatyteoretycznej,aleprzedewszystkim
stworzyłafundamentróżnychkoncepcjipraktyki.Zperspektywybadania-działa-
niapodstawowymizałożeniamiomawianejtukoncepcjisą:interaktywnośćrela-
cjijednostka-środowisko;odrzucenieskrajnegodeterminizmuśrodowiskowego,
6NaprzełomieXXiXXIwiekuwwieluopracowaniachpedagogikaspołecznatraktowana
jestjakoteoretycznezapleczepracyspołecznej(częściejnazywanejpracąsocjalną).
