Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.TEORETYCZNEPODSTAWYORAZPRZEGLĄDWYBRANYCHBADAŃ…
Zaproponowanaprzeztenzespółbadawczykoncepcjadiagnozymogłabyćstosowanawodniesie-
niudodzieciztrudnościamiwuczeniusięmatematykiorazzponadprzeciętnymiuzdolnieniamiwtym
przedmiocie(E.Gruszczyk-Kolczyńska,H.Moroz,J.Łysek,M.Wojnowska1985,s.5–7).
Wtymmiejscuwartowspomniećopublikacjiskierowanejdorodzicówinauczycielidziecimate-
matycznieuzdolnionychpt.Odzieciachmatematycznieuzdolnionych.Książkadlarodzicówinauczycieli
(2012).Czytamywniejointelektualnympojedynku,czylinaprzemiennymukładaniuirozwiązywaniu
zadańwdiadzie:dorosły–dziecko.Obatepodmiotyukładająsobiewzajemniezadaniamatematyczne,
którenastępnierozwiązują.Dzieckochcepokazaćipochwalićsiędorosłemuswojąwiedząiumiejętno-
ściami.Tapróbaintelektualnychsiłsprzyja:kreowaniutwórczejpostawywaktywnościmatematycznej;
budowaniupoczuciasensuwpodejmowanychwysiłkachintelektualnych;poczuciusprawstwaiwpływa
nalepsząsamoocenę.Podczasnaprzemiennegoukładaniairozwiązywaniazadańbłędysięzdarzająisą
czymśnaturalnym,służąoswajaniusięzporażkami,pokazują,żepomyłkiniesąniczymzłym.Metoda
odnosiskutek,podwarunkiemżezachowanajestzasadastopniowaniatrudności,tj.napoczątkuzadania
sąproste,dziękiczemudzieckomapoczuciepartnerstwaintelektualnego.Tojestautentycznewspiera-
niedzieckawdrodzedosamodzielnejaktywnościmatematycznej.Wartepodkreśleniajestwyszczegól-
nienieiwyjaśnienieokresówkrytycznychwnabywaniuumiejętnościmatematycznych,zoswajaniemsię
zjejmaterią.Pierwszyokreskrytycznyprzypadanadwaostatnielatawychowaniaprzedszkolnego
ipierwszyroknaukiszkolnej.Wtymczasieogromnąrolęodgrywająnauczyciele,aletakżerodzice–
określanijakodoroślinauczyciele.Sątoistotnewskaźnikiczyelementyzachowańwprocesieuzdolniania
matematycznego(E.Gruszczyk-Kolczyńska2012a,s.7–14;E.Gruszczyk-Kolczyńska1994,s.201–204;
E.Gruszczyk-Kolczyńska2012b,s.63–68).GeorgeBookerjestprzekonanyotym,żepopełnianiebłędów
jestnarzędziempozwalającymnaświadomeirozważneuczeniesięmatematyki.Wymieniabłędysyste-
matyczne,najczęściejpopełnianeprzezmałedzieci,któremającharakterprzypadkowyiwynikająznie-
uważności,cowtymwiekujestcałkiemnaturalne.Błędysąwpisanewnaturalnyprocesnabywania
świadomościmatematycznej,ponieważniesąanidobreanizłe.Tojakdrogowskazy,któreprzybliżajądo
celupodróży,czyliradościzrozumienialogikidziałańmatematycznych.Źródełpowstaniabłędównależy
doszukiwaćsięwsposobachwprowadzaniadzieckawmatematykę.Dobrymsposobemoswajaniasiędzieci
zbłędamijestpracawmałychgrupach,wktórychdziecisametłumacząsobieswojesposobymyślenia
ipoprawiająsięwzajemniebezkonsekwencjizawstydzaniaczyoceniania(G.Booker1989,s.99–100).
E.Gruszczyk-KolczyńskaiE.Zielińskapodająpodstawowezasadysprzyjającepodtrzymywaniu
irozwijaniuuzdolnieńmatematycznych6-letnichdzieciprzezichrodziców:
Irozwijaniezdolnościdoskupianiauwagidzieckaprzezdłuższyczas,np.półgodziny;
Idbanieoto,byrozwiązywaniezadańsprawiałodzieckuprzyjemność;
Izadbanieoto,bydzieckoidącedoszkołyumiałoliczyć(dodawaćiodejmować)do10wpamięci,
ewentualniepomagałosobieliczeniemnapalcach;
Irozwijaniemyśleniaoperacyjnegonapoziomiekonkretnym;
Irozwijaniesprawnościmanualnejikoordynacjiwzrokowo-słuchowej(E.Gruszczyk-Kolczyńska,
E.Zielińska1997,s.177–178).
Wpojmowaniumatematykiprzezdzieciważnejestrozumienieprzestrzeni,którezaczynasięod
świadomościwłasnegociałaijegopołożeniawzględemprzedmiotów,otoczenia.Cośjestpolewej,acoś
poprawejstronie.Mówimytuodziecięcymegocentryzmie(łac.ego–ja,centrum–środek),czyliskłon-
nościdoumieszczaniawłasnejosobywcentrumzainteresowania.Toczas,kiedydzieckowszystkorozpa-
trujezpunktuwidzeniasiebiesamegojakocentrumświata.Mówiąosobieiniepotrafiąspojrzećna
światzperspektywyinnegoczłowieka.Zdziecięcymegocentryzmemmamydoczynieniaudzieckado
7.rokużycia.Egocentryzmrozwojowymieścisięwnormierozwojowejijestnaturalnymetapemwroz-
15
