Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
11
Jakijestzatemcelprowadzonychturozważań?Abyodpowiedzieć
natopytanie,wartoponownieodwołaćsiędofragmentuzacytowa-
negonapoczątku.SygnalizowanyprzezWalteraOngaproblemin-
terpretujęjakozagadnienieocharakterzemetodologiczno-teoretycz-
nym,którewtakiejinterpretacjiwyrażaćsiębędziewpytaniuoto,
kimmusibyćczłowiek,abymożnabyłosensowniemówićowspomnia-
nejprzezOnga„intelektualnejniezbędnościtechnologii”.Podstawo-
wyproblemdalszychrozważańmożnazatemwyrazićwpytaniu,
jakąkoncepcjępodmiotupoznaniaprzyjąć,abywłaściwierozu-
miećtezyformułowanewobrębieteoriikomunikacjispołecznej
zToronto.Natomiastcelemprowadzonychtuanalizjestwskazanie
takiegonarzędziaanalitycznego,któremożeposłużyćreinterpreta-
cjiidoprecyzowaniupodstawowychtezteoriikomunikacjispołecz-
nejzToronto.Celpracyzostanieosiągnięty,jeśli,używającpojęcia
umysłurozszerzonego,udasięwykazać,żepodstawowetezyszkoły
zTorontomożnasformułowaćwsposóbnatyleprecyzyjny,abyunik-
nąćzarzutuwieloznaczności,atakże–bytezytemogłyobronićsię
przedoskarżeniamiodeterminizmtechnologiczny.Upodstawtak
sformułowanegoceluleżyprzekonanie,iżczęśćkrytykiformułowa-
nejpodadresemteoriikomunikacjizToronto(szczególnieoskarże-
niaodeterminizmtechnologiczny)wynikajązniejasnościdotyczącej
stosowanegowjejobrębiepojęcia„podmiotpoznania”.Wydajesię,
żeszkołazTorontomożeuniknąćpowtarzającychsięoskarżeńode-
terminizmtechnologiczny,jeślizostaniejasnookreślone,jaknależy
rozumiećkategoriępodmiotowości.Zamierzamwięcuzasadnićtezę,
iżwcelupodaniateoretyczniepłodnejinterpretacjiszkołyzToronto
wpunkciewyjścianależałobyprzyjąćkoncepcjęumysłu(podmiotu)
rozszerzonego,rozwijanąnagruncienaukkognitywnychm.in.przez
EdwinaHutchinsaorazAndy’egoClarka2.Przyjmującpojęcieumy-
słurozszerzonegojakoschematinterpretacyjnydlateoriirozwijanej
podszyldemszkołyToronto,możnauchylićtypowe,kierowanepod
jejadresemoskarżeniaodeterminizmtechnologiczny.Wykorzystu-
jącpojęcieumysłurozszerzonego,możnawszczególnościwykazać,że
bezprzedmiotowesątakżeoskarżeniaomonokauzalizm,zarzutpo-
2Por.A.Clark,BeingThere.PuttingBrain,BodyandWorldTogetherAga-
in,Cambridge,MA–London2001;A.Clark,D.Chalmers,Umysłrozszerzony,
przeł.M.Miłkowski[w:]Analitycznametafizykaumysłu.Najnowszekontro-
wersje,red.M.Miłkowski,R.Poczobut,Warszawa2008,s.342–357;E.Hut-
chins,CognitionintheWild,Cambridge,MA1995.
