Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
13
koncepcjaumysłurozszerzonego.Dlaczegozestawionezostałydwie
takoddaloneodsiebietradycjebadawcze:kognitywistycznahipoteza
orozszerzonymumyślezkulturoznawcząteoriąmediów?Wydajesię,
żeistniejąconajmniejdwieodpowiedzinatopytanie.Pierwszaod-
wołujesiędoargumentacjipojęciowo-merytorycznej,druga–dokon-
tekstuhistorycznego.Popierwsze,istniejewyraźnaanalogiamiędzy
stosowanymprzezMarshallaMcLuhanaterminem„ekstensja”apo-
jęciemekstensjipojawiającymsięwrozważaniachAndy’egoClarka.
TytułsztandarowegoartykułuAndy’egoClarkaiDavidaChalmersa,
ExtendedMind,wyraźniekorespondujezkanonicznąpracąMcLu-
hanaUnderstandingMedia:TheExtensionsofMan.Analogiatanie
jestanipowierzchowna,animarginalnaczyprzypadkowa.Pojęcie
„ekstensji”jestbowiemcentralnąkategoriąwrozwijaniuobutrady-
cjiintelektualnych.Jestonorównieżdefiniowanewpodobnysposób
iwobukoncepcjachpełnipodobnefunkcje,jestbowiemwykorzysty-
wanedowyjaśnianiazmianzachodzącychwdziałaniupoznawczym
człowieka.AndyClarkpozostajewzgodziezprzedstawicielamiszkoły
zToronto,stwierdzając,żestudiadotycząceczłowieka,tostudianad
jegoprzedłużeniami(ekstensjami),awszczególnościnadjęzykiem
jakonajważniejszymichrodzajem.Przyczymrozważaniateorety-
kówzTorontodająwpewnymsensieniecolepszywglądwproble-
matykęekstensji,ponieważzamiastmówićojęzykuwogóle,mówią
ojegoróżnychwcieleniach,czyliomediachkomunikacji.
Abypokazać,wjakisposóbdokonujesięprzejścieodrozważań
dotyczącychsamegojęzykadoproblematykijegomediów,należyod-
wołaćsiędotradycjiteoretycznych,zktórychwywodząsięobiekon-
cepcje.Historycznekorzenieobutradycjiteoretycznychsąkolejnym
argumentemuzasadniającymichzestawienieicozatymidzie–sfor-
mułowaniegłównejhipotezybadawczejtejksiążki.Wobuprzypad-
kachdoniosłąinspiracjęipunktodniesieniadlaprowadzonychbadań
stanowiłahipotezarelatywizmujęzykowegoEdwardaSapiraiBen-
jaminaL.Whorfaorazspołeczno-kulturowapsychologiaLwaWygot-
skiego.UpodstawgłoszonejprzezszkołęzTorontotezyodoniosłości
mediówdlazjawiskspołeczno-poznawczychleżytezaoistotnejroli
językawprocesieformowaniamyśli,którejźródłaodnaleźćmożna
uwspomnianychwłaśniebadaczy.Tezaodoniosłościtechnologiiko-
munikacyjnychdlapoznaniaikulturymożebyćpostrzeganajako
rozszerzeniepodstawowejintuicjidotyczącejrelacjimiędzyjęzykiem
apoznaniem,wyrażonejwhipotezieSapira–Whorfa.SzkołazToron-
toskupiaswojąuwagęnaznaczeniumediówdladziałańpoznawczych,
