Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
indywidualneorientacjeludzkieprzejawiającesięwfunkcjonowaniu
wobutychsferachsąpodobne,czyteżróżniąsiępodpewnymiwzglę-
dami.Tezępodobnąwodniesieniudospołeczeństwapolskiegosformu-
łowałaM.Marody(1987),twierdząc,iżludzkimnastawieniombędą-
cymefektemprzystosowaniasiędofunkcjonowaniamakrosystemu
(pierwszegospołeczeństwa)towarzysząprzeciwstawnenastawienia
sterującedziałaniamiindywidualnymiwdrugimspołeczeństwie,
zwłaszczawsferzegospodarki.
Parywzajemniesprzecznychnastawieńsą–wedługMarody–wła-
snościąposzczególnychjednostekisąprzeztejednostkijakośuzgad-
niane,sterującichdziałaniamiwobusferach.Pozostajejednakpro-
blem,wjakimstopniuorientacjeludzkiebędącewynikiemprzystoso-
waniasiędojednegotypusytuacjiuogólniająsięnasytuacjeinne.Ist-
niejenp.widocznanawetwśródPolakówemigrującychnaZachódzge-
neralizowanatendencjadoszukaniaiwykorzystywaniadlawłasnego
interesuwszelkichmożliwychlukwprzepisachprawnych.Wydajesię,
żewytworzonawdrodzeoddziaływaniasystemuludzkamentalność,
choćnapewnopotrafisięzaadaptowaćdoodmiennychsytuacji,nabyła
itakichcech,któreniezwykletrudnobędziewkrótkimczasiezmienić.
Dodajmy,żejeżelizaelementypierwszegospołeczeństwauznaćje-
dynieto,comaniewątpliwą,pełnąlegitymizację,jestideologicznieipo-
lityczniebezzastrzeżeńakceptowane,natomiastdodrugiegospołeczeń-
stwazaliczyćto,comawątpliwąideologię,niepełnąlegitymizacjęijest
akceptowaneprzejściowo,zewzględówtaktycznychiprzezczęśćjedy-
nieaparatuwładzy,towtejperspektywiepróbyreform,zwłaszczaeko-
nomicznych,ująćmożnawsposóbnastępujący.Otóżto,cowlatach50.
czy60.byłocałkowicienieobecnebądźnależałododrugiegoobiegu,
zaczynałobyćpodkonieclat80.–zwolnacoprawdaizoporami–
traktowanejakointegralnaczęśćpierwszegoparadygmatu,uzyskując
stopniowotakżeakceptacjęideologiczną.Toczącesięjużwtedydysku-
sjenadobrotemdewizowym,wymienialnościązłotówki,akcjamiidy-
widendamisądobrymprzykłademtego,jakpierwszespołeczeństwo
możepróbowaćzaanektowaćiwykorzystaćelementyspołeczeństwa
drugiegoalboizupełnieodmiennerozwiązania,nadająciminnykształt,
unormalniającjeipozbawiającelementówpatologicznychismakuza-
kazanegoowocu.Wtejperspektywieistotępodejmowanejdzisiajprze-
budowyładuspołecznegopotraktowaćmożnajakopróbęzniesienia
21
