Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
leczzszerzejujętymprocesempodboju,kolonizacjiiewangelizacjiNowegoŚwiata.
Takisposóbujęciapodjętegozagadnieniawynikanietylkozpotrzebyspełnienia
wspomnianegopostulatumetodologicznego,lecztakżezsytuacjiniepewnościczy
hipotetyczności,naktórąjestskazanybadaczpodejmującytezagadnienia.
Pracajestpodzielonanaosiemrozdziałów.Zakładając,żebrazylijskieruchy
społeczno-religijnemiałycharaktermesjanistyczno-millenarystycznyorazżeta
ichspecyfikawiążesięnietylkozobecnościątegorodzajuprzekonańwśródauto-
chtonicznejludności,lecztakżezmesjanistycznymiimillenarystycznymiwizjami
wniesionymidoNowegoŚwiataprzezjegoodkrywców,anastępnietych,którzydo-
konywalijegokolonizacjiipoddawalimiejscowąludnośćewangelizacji,jejpierwszy
rozdziałjestpoświęconyobecnościtychideiwkulturzeimperiówiberyjskichoraz
ichdalszymibliższymźródłom.Zewzględunaistotnątrudnośćzprecyzyjnym
wykazaniemdrógprzepływutychidei(m.in.zpowodubrakuwartościowych
danychdemograficznychorazdotyczącychprzestrzennejdynamikipopulacji,
któretworzyłyspołeczeństwokolonialnewBrazylii),wdrugimrozdzialezostają
scharakteryzowanepodmioty(zarównoludzie,jakiinstytucje),którewwarunkach
podboju,kolonizacjiiewangelizacjiNowegoŚwiatatworzyłysiećinterakcji,konsty-
tuującspołecznykontekstichcyrkulacji,wymianyikształtowaniasięmentalności
opartejnanichspecyficznejkulturze.Trzecirozdziałdotyczyjęzyka-uniwersal-
negonaktanta”omawianejsytuacji,wktóregowszechobecnymżywiolezachodziły
wszelkierelacjemiędzyjejuczestnikami,wymianamiędzynimidóbr,doświadczeń
imyśli.Omówionownimkierunkipolitykijęzykowejobuiberyjskichimperiów
kolonialnych,Kościołakatolickiegoorazzakonówprowadzącychewangelizację
rdzennejludnościNowegoŚwiata.Szczególnąuwagępoświęconodziałalności
misjonarzy-lingwistóworazjejefektom-gramatyzacjiniektórychmiejscowych
językówijejefektywnościwodniesieniudoprzekazureligijnychtreści.Zwrócono
teżuwagęnajejdalszespołeczno-kulturoweskutki,takiejakglotofagiaibudowanie
przezrdzennąludnośćprzestrzeniwłasnejautonomiiorazrozwijanieprzeznią
antykolonialnych,kontrhegemonicznychstrategii.Wczwartymrozdzialeprzed-
stawiononiektóreprzejawymesjanizmu,profetyzmuimillenaryzmuwkolonialnej
Brazylii,zarównopostronieeuropejskichkolonizatorów,jakiwśródbrazylijskich
Indian(wizjanZiemibezZła”);pokazanotakżeichwersjeludowe,mającepostać
wierzeńilegendnawiązującychdonimportowanej”zPortugaliiodmianymesja-
nizmu,jakąbyłsebastianizm-mitzbawczego,wyzwalającegozopresjiibiedy
powrotupoległegowXVIw.królaSebastiana.Piątyrozdziałnawiązujedoidei
lacolonisationdel’imaginaireiimagesatwarSerge’aGruzinskiegoidotyczyprocesu
kształtowaniasięspecyficznejreligijności,wktórymaspektwyobrażeniowyjest
uznanyzagłównyobszar,wjakimwspołeczeństwachkolonialnych-zapośred-
nictwemśrodkówwizualnych,teatruimuzyki-przebiegałomieszaniesięzesobą
isyntezowaniesensówpochodzącychzróżnychkulturowychireligijnychźródeł.
Rozdziałtenzawieratakżeprzeglądintelektualnychśrodków,przypomocyktórych