Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
czynawetświatopoglądumesjanistyczno-millenarystycznegogrupspołecznych,
włoniektórychonepowstałyifunkcjonowały.JaktrafniestwierdzaMarinaGarone
Gravier:
wtrakcietransmisji-pojęć,praktyk,wartościiprzedmiotów-zachodzą
zmiany.Koncepcjeiobiektysąnieustannieprzekształcane,reinterpretowane
ibudowanewceludostosowaniaichdonowychśrodowiskprzestrzennych
lubczasowych.Jednostkimieszająsięiwybierajązotaczającejkulturyto,
cojestdlanichatrakcyjnelubprzydatne,iprzystosowująto,świadomielub
nieświadomie,dotego,cojużmają.nOswajają”onesweodkryciawprocesie
reinterpretacjiirekontekstualizacji.Wtensposóbczytelnicy,słuchaczeiwi-
dzowieniesąbiernymiodbiorcami,ponieważprzyswajająto,cootrzymują
idostosowujądoswojejsytuacji.Tozawłaszczeniemalogikępodzielaną
przezgrupęspołeczną,którąuczeninazwalinwspólnotąinterpretacyjnąlub
tekstową”(Gravier2010:100).
Konkretyzacjawskazanegocelumogłabyprzyjąćzaswójmodelnp.takprzej-
rzystąprocedurę,jakąznajdujemyuHansaJonasawjegoznakomitej-takżepod
względemmetodologicznym-pracyReligiaGnozy,wktórej,ponakreśleniuhisto-
ryczno-kulturowegokontekstu,szczegółowoprezentujeonposzczególnesystemy
gnostyckie,wskazujeźródłaikierunkiprzepływuideiisymboli.Powielenietego
znakomitegowzoruwwypadkubrazylijskichruchówspołeczno-religijnychniejest
jednakmożliwe,ponieważichideologiebyłyrzadkowyrażanewściślejokreślonych
formułachdyskursywnych,ajeślinawettakbywało,treścitesprowadzałysięczę-
stodokilkuprostychzasad-idalekoimdointelektualnegobogactwaspekulacji
gnostyckich.Niepowinnotobyćzaskoczeniem,ponieważwspólnoty,naktó-
rychreligijnośćispołecznedziałaniakierujemytutajuwagę,byłyspołecznościami
zmarginalizowanymi,najczęściejskładającymisięzludzipozbawionychzarówno
świeckiego,jakireligijnegowykształcenia,czy,ujmującprościej-olbrzymiaich
częśćbyłaanalfabetami.Wprawdzieniektórzy(nieliczni)przywódcytychgrup
posiadalipewnekwalifikacjeintelektualne,nienatylejednakwysokie,bymogły
onepozwolićimnaprowadzeniegłębszejrefleksjiteologicznejczyfilozoficznej
zgodniezrygoramizachodniejuczoności.Zdrugiejstrony,przesłaniekierowane
przeznichdouczestnikówruchówspołeczno-religijnych,którymprzewodzili,
nawetjeślirzeczywiściebyli-jakichniektórzypostrzegają-nintelektualistami
organicznymi”(Brame2012:101),musiałouwzględniaćcodzienne,praktyczne
sposobyrozumieniarzeczywistościtychprostych,biednychludzi,nienawykłych
dowznoszeniasięnawyżynyintelektualnychspekulacji.Narracjetychreligijnych
liderówniezawierająteologicznychabstrakcji,lecz-jakpiszeFranciscoRégis
LopesRamos-nodnosząsięonedoprzypadków,któredziejąsięwmaterialności
życiaiczęstonieposługująsięsłowami,leczmobilnościąciał”(Ramos2014b:335).
WypowiedźEwelteraRochy,chociażodnosisiędopewnejszczególnejsytuacji
