Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GreckasztukadramaturgicznaVwiekup.n.e.ł
15
WróćmyjednakdorhesisPeleusa.Poddajewniejostrejkrytycerzekome
męstwoMenelaosa,którypozwoliłzabraćsobieżonę.Oskarżarównieżsamą
Helenęoucieczkęzgachemiwywołaniewojnytrojańskiej.Wswoimatakunie
pomijateżHermiony,ichcórki,którąpojąłzażonęwnukPeleusa,Neoptolemos
-wbrewradomdziadka.Tenradziłmubowiem,żebyniebraćdodomupłodu
złejkobiety,któradziedziczyhańbęswojejmatki(w.620-622)9.
Bezpośredniopotymstwierdzeniupadająwtragediikomentowanewscholion
słowa.Najpierwscholiastazauważa,iżwpodanymkontekściedobitniejzabrzmia-
łobystwierdzenie:„dlategorozważcie”zamiast„rozważcieto”
,sugerując,żetak
właśnienależyrozumiećwyrażonąprzezEurypidesamyśl.Trudnosięztymnie
zgodzić.Scholiastapodkreślabowiemwynikowośćkomentowanegostwierdzenia,
którewsposóbprzejrzystynawiązujedopoprzedzającychgosłówPeleusa.
Wuzasadnieniukomentatorstwierdza:„Peleusprzemawiabowiemdo
widzów:żeńciesię,astąd”-czylizkontekstuwypowiedzi,anawetsztuki-„wycią-
gnijciewniosek,żebybraćcórkęszlachetnejkobiety”
.Zaproponowanaprzeznie-
gointerpretacjapozwalapodkreślićfaktbezpośredniegoodwołaniasiętragikado
widzów.Możeświadczyćrównieżotym,iżscholiastadajetukonkretnewskazów-
ki,jaknależyinterpretowaćwygłaszanynascenietekst.Jegouwaganasuwaponad-
toskojarzeniazpraktykowanymprzezaktorówzwyczajemwprowadzaniazmian
dotekstówgranychprzeznichdramatów.Omawianescholionmożewięcstaćsię
przyczynkiemdorozważeniategoproblemu.Pozwalarównocześniezrozumieć,
jakieintencjemogłykierowaćaktoramiprzydokonywaniuwspomnianychzmian.
Wnikliwespostrzeżeniascholiastów,choćniezwyklelapidarnewformie,przy-
noszączęstokroćdoskonalącharakterystykętwórczościkomentowanegopoety.
ZtakąsytuacjąspotykamysięwscholionzezbioruScholiaveterainEuripidem,które
dotyczypierwszegowersuTrojanekEurypidesa(Sch.vet.E.Tro.1,1-4)10.Popoda-
niulemma:
-„przybywamopuściwszy”
,scholiastawyjaśnia:
JesttocałyEurypideswteatrze[czyli:jesttocałkowiciecharakterystycznedlaEury-
pidesa],zamiastktóregocierpiącyterazzpowodubrakuofiarPosejdon,obecny[na
sceniepodczasprologu],wygłaszatesłowanapoczątkusztuki.Wwielumiejscach
uniego[sc.Eurypidesa][jestpodobnie],jak[naprzykład]wBachantkach,[gdzie]
Dionizos[mówi]:przybywam,[ja]synDzeusadotejziemiTeban11.
9Euripides,Andromacha,w.620-622:
10Sch.vet.E.Tro.1,1-4:
11PrzekładJ.Czerwińska.
