Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Metodologicznarekonstrukcjawarunkówtworzeniawiedzy…
upowszechnianychideiorazzakresichmożliwychaplikacjiwbadawczejprak-
tyce.Niesposóbodpowiedziećnaniewsposóbcałościowy,wypadajednakza-
uważyć,żedyskusjametodologicznawpedagogice,ukształtowanapoddużym
wpływemnaukspołecznych,wmniejszymstopniubyłaotwartanadorobeknauk
okulturze,języku,literaturze(historii,etnografi,etnologiiczyteżantropologii).
Sprzyjałotoutrwaleniusięutylitarnegoimetodycznegostosunkudometo-
dologii,któryzdajesiękontynuowany.Ponadtoprzyjmowaniewzorcowychroz-
wiązań,zapożyczanychzdziedzinynaukspołecznych,niezawszewspierasię
nakrytycznymrozważaniutowarzyszącychtemuracjiidziałań.Pytanieosta-
tusteoretycznyprojektowanychipolecanychdopraktykowaniarozwiązańme-
todycznych,podobniejakichugruntowaniewokreślonychkoncepcjachnauki,
pozostajeczęstonauboczu,podobniejaktylkomarginalnieujawniasięwde-
baciemetodologicznejspecjalistycznarefleksjanadstatusemnauki–metodolo-
giąnauk6.Dyskusjaoteoretyczno-metodologicznymstatusiepedagogikiposiada
przytymniewielkipoziominstytucjonalizacji.
Narzucającesiępowstępnych,historycznychuwagachstwierdzenie,że
wszyscybyliśmypozytywistami(odnoszonechoćbydogeneracjiwykształco-
nejwpedagogicewlatachsiedemdziesiątychiosiemdziesiątychXXw.)wydaje
sięwysocewieloznaczne.Poziomugruntowaniakanonupozytywistycznego,ska-
lajegoadmiracjiorazzakrestwórczychaplikacjipozostajątrudnedooceny–hi-
storyczneprzemijanietegokanonuniemusiprzecieżoznaczaćświadomego
porzucenia,racjonalnegozakwestionowania,atymbardziejmetodologicz-
nejiteoretycznejkonwersji.
Ogólnystansamowiedzydyscyplinarnejwomawianymzakresiemożna
teżogólnieopisywaćjako„kłopotzróżnorodnością”.Dobrzeodzwierciedla
gotematykaVZjazduPedagogicznego,wktórejwyraźnieujawnionorodzące
sięwzwiązkuznimproblemy–niejasnośćpolaepistemicznego,poczucie
chaosuwdziedzinieteorii,językowerozproszenie–zablokowaniekomu-
nikacjidyscyplinarnej(„WieżaBabel”–Malewski,2005).Przełamaniutrudno-
ściwewszystkichtychaspektachniesprzyjająteżpróbyporządkowaniastanu
dyscyplinypodejmowanezracjiformalno-organizacyjnych,któreniejednokrotnie
przyczyniająsiędoprzyrostuwieloznaczności(czypedagogikanależydodziedzi-
nynaukspołecznych,czyhumanistycznych?),cozdajesiędodatkowoutrwalać
wświadomościreprezentantówdyscyplinyprzekonanieoumownościwszelkich
–szczególnieadministracyjnych–instytucjonalnychporządków.
Natymtletymbardziejwartowskazaćniektóredziedzinyproblemów,jakie
pozostajądzisiajtematamiistotnychsporów,wokółktórychmożnaorganizować
metodologicznadebatę.
6Dotyczącanp.typównaukiichodmiennościmetodologicznych(Grobler,2006,s.209–251).
