Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MICHAŁKUZIAK
KajsiewiczaiLeonardaRettlaz16grudnia1833roku,mającymzresztą
charakterapostolskiegopouczenia,znajdujemynp.takifragment:
Nienazywajciemnie,proszę,nauczycielem;jesttotytułstraszny
iciężkinamojebarki.Sercewaszepotrzebujekochaćiszukadosko-
nałości,więcubieraciewdoskonałośćbliźnichwaszych,złocącichizdo-
biącpromieniami.Strzeżcieżsiętego;zachowajciezłotoiblaskBogu
iKościołowi,adlabliźnichmiejcietylkozawszedlawszystkichsuknie
miłosierdzia,abyokryćichnagość[...].(WR,XV,250)
Wsłowachtychwyraźnajestdążność–obserwowaliśmyjąwIIIczę-
ściDziadów,atakżewwierszuArcymistrz–dolokowaniaautorytetu
wwymiarzetranscendencjibądźreprezentującejjąinstytucji.Wliście
doKajsiewiczaz31października1834rokuMickiewiczm.in.komentu-
jekrytyczniewierszeadresata,stwierdzającjednak:finiemampretensji
donieomylności”(WR,XV,286).Wcześniejpisał:fiMożeterazjesteście
lepsiodemnieimędrsi,iradbymwasposłuchać,bożycieniejest
tosztukalubrzemiosło,októrymstarzyidoświadczenitylkoradzić
umieją;tuimktolepszy,tymwięcejumie”(WR,XV,149).Poetaprzyj-
mujewięc,jaktomiałomiejscejużwśródfilomatów,żesammożeuczyć
sięodinnych.
13
JeśliwcześniejskupiłemsięgłównienaDziadach,terazproponuję
przyjrzećsięinteresującejmnietukwestiimistrzostwawzwiązkuzre-
lacjąpoetywobecTowiańskiego.Ten,jakpowszechniewiadomo,przy-
nosidobrąnowinętaksamemuMickiewiczowi,jakiPolsceorazświatu.
ZaczynajągłosićrównieżBratAdam–organizatorKołaSprawyBożej,
piszącydoTowiańskiegofimistrzu”,czasemfimistrzuipanie”,uznając
wnimnawetfimistrzawpoezji”.PoetaprzejmujerolęTowiańskiego–
czymożelepiej:stajesiępośrednikiempomiędzynimaKołem–poje-
gowydaleniuzFrancjiprzekazujebraciomfiinstrukcje”mistrza.Jak
jednakpiszeStefanKawyn,towiańczycyzauważają,żeMickiewicz,wy-
magającodnich(niejednokrotniedespotycznie)wytężonejpracy,zara-
zemnieeksponujeswojejosobyiroli.Budujewłasnyautorytetraczej
przezzwiązekzmistrzem.
14
Problemzrelacjąmistrz–uczeńwinteresującymmnietuprzypad-
kuznalazłswojeechowsporzebadaczyoto,ktowistociebyłwniej
13
Zob.K.Rutkowski,StosdlaAdama.Albokacerzeikapłani,Warszawa1994,s.44in.Ko-
mentującrękopislistupoety,autorzauważa,żeadresatekspresyjniepodkreśliłsłowa
opotencjalnymbyciulepszym.
14
Zob.S.Kawyn,Mickiewiczwgrupietowiańczyków,w:Mickiewiczwoczachswoichwspółczes-
nych...,dz.cyt.,s.201in.
