Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mickiewicz–dyskursmistrza?
19
stronąinspirującą:TowiańskiczyMickiewicz?Przyglądającsiępre-
15
lekcjomparyskimorazaktywnościpoetywKoletowiańczyków,można
dostrzecznamiennązwiązanąztym(kolejnąjuż)niejasność.Owszem,
MickiewiczwskazujenaTowiańskiegojakonaswojegomistrza,aleza-
razemstarasięmówićwłasnymgłosem.Czynitoprzytymdośćspe-
cyficznie.ZaprzykładmożemytuwziąćIVkursprelekcji.Wjegolekcji
inauguracyjnejznajdujesięzapowiedźomówieniapismaproroczego
mistrza,jakimmabyćBiesiada.Profesor-poetadalejkonstruujewszakże
swójwykładpoświęconywspółczesnejSłowiańszczyźnieijejpiśmien-
nictwu.Oczywiście,jaksugeruje,możnatakieujęciepotraktowaćja-
kohermeneutycznewprowadzeniedodziełaszczególnietajemniczego,
któreprzynosiświatuobjawienie–wzwiązkuzczymtakomawiający
je,jakisłuchaczepowinnisięszczególnieprzygotować.Mickiewicz
wzwiązkuztymskupiasięnawyeksponowaniuodmiennościBiesia-
dyodfizwykłych”tekstówkultury.Wjednymzwykładówkończących
IVkurspowiada:
Tylkotakaciszamożeprzygotowaćludzidobrejwolidoprzemyślenia
iprzyjęciaprawdnajwyższych.Rzeczzrozumiała,jaktrudnoonich
mówić.PojmieciezatemPanowie,czemunieodczytałemtutajwerse-
tówBiesiadyipoprzestałemnaichwskazaniu.Obyduch,któryjena-
pisał,czuwałnadtymi,cojebędączytali.(WR,XI,102)
Profesor-poetajednaknietylkofiwskazuje”nawersyBiesiady.Jego
postępowaniewypadałobyraczejprzyrównaćdopostępowaniatwórcy
kazaniapowstającegonamarginesietekstuświętegoiwpewnymsensie,
wzgodziezlogikąkomentarza(przypominamorozważaniachMichela
Foucaultanatentemat),podporządkowującegosobietentekst.Dzieło
16
mistrzastajesiępunktemwyjścia,ogólnąkanwą–fiosnową”–dlawłas-
negowykładu.Wtensposóbokazujesięonopretekstem,wobuzna-
czeniachtegosłowa.Praktykąwykładowcywładanastępującyschemat:
wydobycieogólnejideizdziełamistrzaAndrzeja,anastępnieopatrzenie
jejszerokimkomentarzem.TakjakbyprawdziwaBiesiadamiałapowsta-
waćbezpośrednionakursiewCollègedeFrance,takjakbyniezostała
15
Zob.np.E.Hoffmann-Piotrowska,Mickiewicz–towiańczyk.Studiummyśli,Warszawa2004,
s.19in.,atakżeK.Rutkowski,Braterstwoalbośmierć.ZabijanieMickiewiczawKoleSpra-
wyBożej,Gdańsk1999;D.Siwicka,Tonibicz.Mickiewiczwśródtowiańczyków,Warszawa
1990;A.Witkowska,Towiańczycy,Warszawa1989.
16
Zob.M.Foucault,Porządekdyskursu.WykładinauguracyjnywygłoszonywCollègedeFrance
2grudnia1970roku,przeł.M.Kozłowski,Gdańsk2002(fragmentpoświęconyzasadzie
komentarza).
