Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwagiodnośniedoproblemu
historycznychiniehistorycznych
narodów1
Kwestia,którąchciałbymporuszyć,związanajest
zwyczerpującą,błyskotliwąiwnikliwąanaliząksiążki
Istorija
ukraińskojiliteratury
,nieżyjącegojuż,Dmytra
Czyżewskiego2,dokonanąprzezGeorge’aGrabowycza3
wartykule
Doistorijiukraińskojiliteratury
(„HarvardUkrainian
Studies”,vol.1,№4,December1977).Wswoich
rozważaniachprof.Grabowyczprzeczysłusznościpodziału
narodówna„historyczne”i„niehistoryczne”,używanegoprzez
wieluuczonych,wtymDmytraCzyżewskiego.Wedługniego:
„Rozróżnianie,azatemocenianienarodównawyższeiniższe,
historyczneiniehistoryczne,pełneiniepełnetozadanieniedla
nauki,araczejdlapropagandypolitycznej”(s.510).
Pozwolęsobieniezgodzićsięztym.Zostawiającpóki
cokwestię„wyższości”i„niższości”,przyznam,żeosobiście
rozpatrujępojęcie„historyczności”i„niehistoryczności”(lub
odpowiednio„pełności”i„niepełności”)narodówjako
pełnowartościowekategoriebadańhistorycznych.Wpisująsię
onewkonteksthistoriiwschodnioeuropejskiej,szczególniezaś
ukraińskiej.
ProfesorGrabowyczpodchodzidotejkwestiizperspektywy
historiiliteratury.Mniezkoleiinteresujeprzedewszystkim
obszerniejszespołeczno-polityczneznaczenie„historyczności”
i„niehistoryczności”.Idącjednaktokiemrozumowania
Grabowycza,dyskusjęzacznęodpewnychuwagodnośnie
doaspektuliterackiegotegoproblemu.
Grabowycztwierdzi,żeliteraturękażdegonarodunależy
rozpatrywać,posługującsięterminologiąodpowiedniądla
unikatowegodoświadczeniakulturalnegonarodu,niestosując
przytymkryteriówzewnętrznych.Wtymwłaśniekontekście
pytauszczypliwie:„Dlaczegojakaśkulturamabyćmiarądla
innej,wsytuacjigdyuszczuplaodmiennąkulturę,odmienne
historycznedoświadczenieiwpływy?”(s.511).Odrzucając
podanąprzezCzyżewskiegocharakterystykęliteratury
ukraińskiejjako„niepełnejliteraturyniepełnegonarodu”,
