Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(zob.lessing1970-1979,t.III:687-688).czytelnikaznającego
pośmiertniewydanydorobekteologicznylessingazaskakiwaćwięc
możezpewnościąproluterańskipunktwidzeniareprezentowany
wtejkwestiiwtekścieoBerengariuszuizaangażowanie,zjakim
lessingopowiadasiępostronieluterańskiejteologii.wpoglądach
Berengariuszadostrzegalessingbowiempierwowzórluterańskiego
pojmowaniaistotysakramentuołtarza(krytykująctymsamymopi-
nielutranaichtemat,por.ibidem,t.VII:74-75),którynieodpo-
wiadaanikatolickiemudogmatowiotranssubstancjacjichleba
iwinawprawdziweciałoikrewchrystusa(ibidem,t.VII:170),ani
wyłączniesymbolicznemupostrzeganiutegosakramentuprzezre-
formowanyprotestantyzm(ibidem,t.VII:170).lessingchcewi-
dziećwtejpotępionejprzezśredniowiecznyKościółkoncepcjite
sameprzesłanki,jakieległyupodstawluterańskiejteoriiprzeisto-
czenia,wedługktórejchlebiwinostająsięwsakramencieołtarza,
poprzezwspółdziałaniezmocągłoszonegosłowaBożego,widoczny-
miirzeczywistymiznakamiobecnościciałaikrwichrystusa(ibi-
dem,t.VII:170),izarazemstarasięprzedstawićtakiewłaśniemy-
śleniejakonawiązaniedonajdawniejszejtradycjiteologicznej,co
maświadczyćojegododatkowejlegitymacji(por.ibidem,t.VII:
169-170).
jakkolwiekprezentowanyprzezlessingasposóbwidzenianauk
Berengariuszanieodpowiadaichrzeczywistejintencji10,tonauwa-
gęzasługujetuprzedewszystkimfakt,żelessing,niezajmującsię
wprawdzie,jakzapewnia,dogmatycznąstronącałejkwestii,atylko
jejhistorycznymrozwojem(por.ibidem,t.VII:169),wypowiadasię
konsekwentniejakoapologetaluteranizmu,zktórymzdajesięiden-
tyfikować,widzącwnimpowrótdopewnejpierwotnej,źródłowej
iczystejistotychrześcijańskiejreligijności.Postawataka,atrudno
niedostrzecwniejprzejawulessingowskiejtaktykiobliczonejna
wyrobieniesobiedogodnejpozycjiwyjściowejdlapóźniejszychpu-
10wrzeczywistościzbliżonesąoneznaczniebardziejdokoncepcjireformo-
wanejniżluterańskiej.Por.Schneider1953:175-192.
27
