Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wstęp
Czymjestmit,któremuwramachtakdefiniowanejetnohistoriiprzy-
padajednazkluczowychról?Smithokreślagojakoszerokoprzyjmowaną
opowieśćoheroicznejiuświęconejprzeszłości48.Przedstawiateżkatalog
typówmitów,występującychwetnohistoriach,szczególneznaczenieprzy-
pisującmitom„złotychwieków”49.Obokmitówzasadnicząrolęwtoż-
samościowychdyskursachodgrywająreprezentacjenasiobcych,zwane
stereotypami,wykorzystywanejakoinstrumentpamięcikulturowej,umoż-
liwiającynakreśleniegranicwspólnotyorazmiejscapamięci.Ostatniezpo-
jęć,wprowadzonedonaukowegoobieguprzezNorę,zdefiniowaćmożna
zaautoramipracypoświęconejniemieckimmiejscompamięcijako„dłu-
gotrwałe,konstytutywnedlawielupokoleńpunktykrystalizacyjnepamięci
zbiorowejitożsamości,które,stanowiącczęśćspołecznych,kulturowych
ipolitycznychzwyczajów,zmieniająsięwzależnościodtego,jakzmienia
sięichpostrzeganie,przyswajanie,używanieitransponowanie”50.
Takzarysowanezwiązkimiędzywspólnotamiwyobrażonymiapamięcią
pozwalająnaświetlićkluczoweaspektyprocesunacjonalizacji.Tęostatnią
zaAndrzejemMichalczykiemrozumiećmożnajako„polityczneispołeczne
dążenia,obliczonenaukształtowanieikontrolęidentyfikacji,względniepro-
cesówidentyfikacjijednostekigrupwduchunarodowopojmowanejprzy-
należności”
.„Wwynikunacjonalizacji-wywodziMichalczyk-naródma
zająćnajważniejszemiejscewtożsamościjednostekizbiorowości.Nakońcu
procesunacjonalizacjinarodoweznaczeniemautwierdzićsięwewszystkich
obszarachżyciacodziennegotakżewobecinnychkonkurencyjnychwzor-
cówznaczeniowych.Wspólnotanarodowamazatembyćpostrzeganajako
grupowaprzynależnośćnajwyższejrangi,jawićsięjakooczywistaiokreślać
projektyteraźniejszościiprzyszłościjednostekigrup”51.
Zdecydowanierzadziejwliteraturzenaukowejpojawiasięterminpry-
mordializacji,wywiedzionyzjednejzprezentowanychpowyżejkoncepcji
narodu.MichałŁuczewski,któryuczyniłzeńjednozkluczowychpojęć
swejksiążki,postrzegaprymordializacjęjakoprocesunieśmiertelnienia,
umoralnieniaiujednolicenianaroduwwyobraźnijegoczłonków.Wjej
efekciewspólnotajawisięjakowieczna,naturalnaioczywista,moralna
ijednolitaojasnozakreślonychgranicach52.
48Ibidem,s.170.
49Ibidem,s.172-174.
50E.François,H.Schulze:Einleitung.W:DeutscheErinnerungsorte.Bd.1.Hrsg.E.François,
H.Schulze.München2008,s.17-18(cyt.zaK.Kończał:Miejscepamięci.W:Modimemorandi.
Leksykonkulturypamięci.Red.M.Saryusz-Wolska,R.Traba.Warszawa2014,s.232).
51A.Michalczyk:Heimat,KircheundNation…,s.6-7.
52M.Łuczewski:Odwiecznynaród…,s.33.
