Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Uczeniesię
PhilipZimbardowskazujenahumanistycznycharakteruczeniasię.
PodobnestanowiskozająłznanyamerykańskiantropologRalphLinton:
…człowiek,wprzeciwieństwiedoowadówspołecznych,jestproduktemkońcowympro-
cesuewolucyjnego,któryzmierzałdowzrostuindywidualizacji[...].Nasiprzodkowie,
zchwilą,gdyosiągnęlipoziomludzki,utraciliwiększośćautomatycznychreakcji,tezaś,
któreimpozostały,miałynajprostszycharakter.Człowieknieposiadainstynktów,aprzy-
najmniejniewtymsensie,wjakimużywamytegoterminu,gdymówimyozachowaniu
owadów.Musinauczyćsięlubwymyślećwszystko,corobi.Toteżkażdajednostkanie
tylkomoże,alemusiwytworzyćwłasnewzoryzachowania[...].Wparzezludzkązdol-
nościąuczeniasięitworzeniazwyczajówidzieteżrównieważnazdolnośćzapominania,
rozpoznawanianowychsytuacjiiwynajdywanianowychformzachowania,bystawić
czołotymnowymsytuacjom(Linton2000:27).
Zdaniemobuuczonychuczeniesięmożeipowinnobyćrozumiane
szerzejniżbyłorozumianenagrunciepsychologii.Jesttozarównozjawi-
skodotycząceludziimiędzyludźmizachodzące,jakiczynnośćnajczęściej
świadomieprzezludzipodejmowana.TakierozumienieprzedstawiłCze-
sławKupisiewicz,któregozdaniemuczeniesięto:
proceszamierzonegonabywaniaprzezuczącysiępodmiotokreślonychwiadomo-
ści,umiejętnościinawyków,dokonującysięwtokubezpośredniegolubpośredniego
poznawaniarzeczywistościzakładamyprzytym,żeczynnikamiwyzwalającymiów
procesdostateczniesilnemotywyuczeniasię,ajegorezultatemjestwzrostpo-
siadanegozasobuwiedzyisprawności,wywierającywpływnapoglądy,przekonania,
postępowanieiogólnyrozwójjednostki,słowemnajejzachowanie(Kupisiewicz
1995:17).
PrzywołanywcześniejczeskipsychologJ.Linhart5jestzdania,że
pedagogicznyaspektuczeniasię:
uwzględniaszczególnewłaściwościuczeniasięprzebiegającegowwarunkachwy-
chowaniainauczania[...].Pedagogikazajmujesiębadaniemiustalaniempodstawo-
wychprawwychowawczo-dydaktycznychdotyczącychkierowaniauczeniemsięczło-
wiekawróżnychstadiachjegorozwoju(Linhart1972:22).
Problem„pedagogicznegouczeniasię”podjąłnagrunciepedagogiki
międzyinnymiRomanSchulz(2009:102–112).Badacztenzauważył,że
„pedagogiczneuczeniesię”obejmujeszerszyzakresniż„psychologiczne
5
J.Linhartzwracateżuwagęnasłusznośćmetodyporównawczejwbadaniuuczenia
się,dlatego„koniecznejest,jaktowynikazistotyinterdyscyplinarnegopodejścia,abykaż-
daz[…]samodzielnychdyscyplinbadałaprocesyuczeniasięzeswojegopunktuwidzenia
iswoimimetodami[…].Dążeniedojednolitegoujęciawszystkichtychaspektówistworzenia
jednolitejteoriiuczeniasię,wymagawprowadzeniajednolitegowięcejczymniejformalnego
języka,zapewnieniaścisłejinterdyscyplinarnejwspółpracyiprzyjęciakompleksowejmetody
badaniaprocesówuczeniasię.Opracowanietychmiędzydyscyplinarnychpowiązańjestbar-
dzoważnenietylkozpunktuwidzeniateoretycznego,aleipraktycznego.Świadczyotymnp.
historiastosunkówmiędzypedagogikąipsychologią:pedagogikawpewnychetapachswoje-
gorozwojualbojednostronnieskłaniałasiędopsychologicznegopunktuwidzenia(patrznp.
pajdocentryzm),albojednostronnieodniegooddalała(patrznp.pedagogicznywoluntaryzm).
Byłotozawszezeszkodądlawychowaniainauczaniawpraktyce(Linhart1972:23–24).