Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Innowiercajakowyzwaniepedagogiczne
39
konstytuującajednostkowenja”odwewnątrz.Innośćtymsamymstajesięnieod-
łącznymelementemjednostkowejtożsamości.
Pedagogicznymwyzwaniemniejestwięcinnośćjakotaka,leczinnośćprze-
kształconawobcość.Jednostkiigrupyspołeczneniekonstruująprzestrzenipsycho-
społecznejjedynienamatrycynja”(nmy”)-ninny”(ninni”),leczrównieżnama-
trycyswojskościiobcości.Oilewpierwszymprzypadkukryteriumróżnicowania
jestinnośćbądźpoziomodmienności,otylewdrugim-dystanspsychospołeczny
iwartościująceatrybucje.Wsytuacjikonstruowaniaprzestrzenipsychospołecznej
wedługkryteriumpodziałunja”(nmy”)-ninny”(ninni”)tenninny”bądźcininni”
mogąbyćtraktowaniwkategoriachszansyedukacyjnej.Inny,outsider,możestać
sięreformatoremudzielającymosobienja”bądźgrupienmy”lekcjiichwłasnej
kultury.Możetakżewpływaćnaprocessamokształtowaniasiępodmiotuwzna-
czeniurekonstruowaniaprzezpodmiotwłasnegodoświadczenia(Rutkowiak1997,
s.94-98).Natomiastinny,którystałsiękimśobcym,kimś,kogodzielidużydystans
psychospołecznyodtego,coswojskie,przestajebyćprzeznja”(nmy”)odbierany
pozytywnie.Wnajlepszymrazieniebudziżadnegozainteresowaniaiżadnych
emocji.Gdyjednakdużydystanspsychospołecznywobecninnego”(ninnych”)
połączysięzpejoratywnymiatrybucjamisemantycznymiiaksjologicznymi,obcość
zaczynabyćtraktowanajakocośgorszegoczywręczwrogiego.
Akceleratoremprzemianyinnościwobcośćsąposiadaneprzezninnego”(nin-
nych”)cechy,któreniesąneutralneaksjologicznie.Jednąztakichcechjestniewąt-
pliwieprzynależnośćkonfesyjnaiwyznawanareligia.Procesprzemianyinności
wobcośćrozgrywasiędwutorowo.Popierwsze,jesttoproceszmianypostrzegania
iwartościowanianinnego”(ninnych”)przezpodmiotyprzynależącedośrodowi-
skatego,coswojskie.Podrugie,jesttoproceszmianypostrzeganiasiebiesamych
przezinnych.Naznaczenieninnego”(ninnych”)obcościąjestelementemprocesu
stygmatyzacji.
Wykorzystującnaużytekniniejszychrozważańtypologięstygmatyzacjisformu-
łowanąprzezE.Czykwin,możnawyróżnićtrzytypynaznaczeniaobcością.Styg-
matyzacjaobcościąmożemiećcharakterobustronnybądźjednostronny.Wprzy-
padkustygmatyzacjiobustronnejśrodowiskoswojskichbędzienaznaczałoobcością
ninnego”(ninnych”)ijednocześnieninny”będziesamsiebiestygmatyzowałjako
obcy.Wprzypadkustygmatyzacjijednostronnejjestonadokonywanaalboprzez
środowiskoswojskich,którenaznaczaninnego”(ninnych”)obcością,przyczym
ninni”niewłączająobcościdoobrazusamychsiebie,alboprzezsamychinnych,
którzysamychsiebiestygmatyzująobcościąbeztakiegonaznaczeniazestrony
środowiskaswojskich(Czykwin2008,s.233).
Nagruncierodzimymbadaniezjawiskaobcościreligijno-kulturowejzreali-
zowałyE.NowickaiM.Majewska.Rezultatichpracyzostałopublikowanypod
znamiennymtytułemObcyusiebie.Luteraniewarszawscy(NowickaiMajewska
1993).Wzakończeniurozprawyzostałasformułowananastępującakonkluzja:
