Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Innowiercajakowyzwaniepedagogiczne
41
ZmianynastawieniaPolakówwobecinnychdotycząnietylkokwestiinarodowo-
ściowychczyetnicznych,leczrównieżreligijnych.Istotnymczynnikiemjeststop-
niowasekularyzacjaspołeczeństwapolskiego,wwynikuktórejstatystyczniespada
znaczenieczynnikareligijnegoworganizowaniuiodczytywaniużyciaspołecznego
(CzapińskiiPanek2009,s.200-207).Kolejnąprzesłankązmianjestintensyfikacja
wyjazdówzagranicznychwcelachzarobkowychiturystycznych,atymsamymzdo-
bywanienaszersząskalęnowychdoświadczeńzninnymi”
.ZbadańCBOSwynika,
że-mimoprzywiązaniawiększościPolakówdokatolicyzmu-niedyskredytująoni
innychwyznań.Spośródrespondentów87%,wtym51%wsposóbzdecydowany,
jestprzekonanych,żekażdareligiajesttaksamodobra,oilepomagaczłowiekowi
jaknajlepiejprzeżyćjegożycie(CBOS2006,s.1).
Powyższywynikodzwierciedlauniwersalizmpoznawczyspołeczeństwapol-
skiegowkwestiachreligijnych.Problempoleganatym,żerelacjereligijnemiędzy
ludźminieopierająsięnakwestiachteoretyczno-poznawczych,leczsąowiele
bardziejzwiązanezdystansempsychospołecznymiemocjonalnym.Dystansten
możebyćwskaźnikowanyzapomocąstopniaakceptacjizamieszkaniawsąsiedz-
twieninnych”czyteżwłączenianinnych”dowłasnejrodziny(tzw.małżeństwa
mieszanewyznaniowo).ZbadańR.Szwedawynika,żenaLubelszczyźnienie-
chęćwobecobcychreligijniesąsiadówwyznaniaprawosławnegowyraża9,2%
respondentów,wprzypadkuprotestantówwrastaonado15,2%,aświadków
Jehowy-19%.Wkwestiiprzyjęciaobcegoreligijniedoswojejrodzinyodsetek
odrzucającychtakąmożliwośćwynosikażdorazowood50%doprawie69%
(Szwed2003,s.186).
Badaniapokazują,żeopozycjaswojskość-obcośćjestwzmacnianawsytuacji,
wktórejzarównogrupawiększościowa,jakimniejszościowawykazująpodwyż-
szonystopieńspójnościreligijnej.Tradycjonalistyczneikoherentnereligijniespo-
łeczeństwoLubelszczyznywykazujestatystyczniewysokipoziomdystansuwobec
obcych(badanieSzweda).Poczuciewłasnejwartościewangelikówwarszawskich
ipoziomświadomościprzynależnościdowspólnotymniejszościowejzjednejstrony
dostarczaoparciaspołecznegowbyciuninnymi”
,zdrugiejnatomiastwzmacnia
poczucieobcości(badanieNowickiejiMajewskiej).Zperspektywymniejszości
istnienieoparciaspołecznegowewłasnejwspólnociejestniezwykleistotne,gdyż
pozwalatwórczoistniećpomimopoczuciawyobcowania.Jednakpaństwode-
mokratycznewswojejpolitycerównościowejiwyznaniowejniemożezadowolić
sięistnieniemwspólnotreligijnychjakogrupoparciaspołecznegodlawłasnych
członków.Takiepodejściepetryfikowałobybowiemistniejącepodziałyikonstruo-
wałobyżyciespołecznezzachowaniempodziałównaswojskośćiobcość.Polityka
inkluzjispołecznejniemożepolegaćnabiernymakceptowaniudotychczasowych
podziałównawiększośćimniejszość,leczmusisięwiązaćzokreślonymoddzia-
ływaniemkulturalno-oświatowymipedagogicznym.
