Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przybylski.DziękiwykorzystaniumetodyOrygenesahermeneutyka
Słowackiegostawałasię,jakpiszePrzybylski,Drewelatorstwem
BoskościDucha”4.
Orygenesuważał,żeDzapośrednictwemPismaśw.otrzymujemy
jakieśtajemnepolecenia.Jednakżekażdywierzący,jeślijestprzy
zdrowychzmysłachiniegrzeszyzarozumiałością,przyzna,żenie
wie,cotosązatajemniceinaczympolegają”5.Podobnetajemnice
lubraczejDnowesłoneczneprawdyduchowe”odkrywałSłowacki
nietylkowPiśmieśw.,alewewszystkichdziełachkultury,aprzede
wszystkimwmitach.
Jużfilozofowiegreccy,główniestoicy,nietraktowalimitów
dosłownie.Posługującsięmetodązwanąalegoryczną,próbowali
rozumiećitłumaczyćmityjakosymbolekosmicznychzjawisk,
prawdfilozoficznychorazzasadmoralnych.OdGrekówmetodę
tęprzejęliŻydzi,stosującjądorozumieniaBiblii.Zresztąjużsamo
Pismośw.traktowanojakohermeneutykęsłówBoga.Dopiero
jednakFilonAleksandryjski,łączącobydwietradycje,rozwinął
isystematyczniewyłożyłmetodępodwójnejinterpretacji.Litery
pismuznałzacienieprawdy,ciało,którejesttylkomieszkaniem
duszy.Duszę,czylitajemny,głębokisensPisma,możepoznać
dziękimetodziealegorycznejoświeconyprzezfilozofięumysł.
NatomiastOjcowieKościoładostrzegliwprzyjściuChrystusa
nowąhermeneutykęStaregoTestamentu.Chrześcijańskaegzegeza
odsłoniławięcwPiśmieśw.jeszczeinneznaczenie,odnoszące
wszystkodoChrystusaiKrólestwaNiebieskiego.Jednymzjej
twórcówbyłpochodzącyzAleksandriigreckiteologOrygenes.
mitologiihelleńskiejmawybitnepiętnoneoplatonizmu–jestcechązasadniczą
OrygenesowskiejegzegezyPismaśw.”(J.Kleiner:JuliuszSłowacki.Dzieje
twórczości.T.4.Wstępioprac.J.Starnawski.Kraków1999,s.448–449).
4
R.Przybylski:ŚmierćSaturna…,s.179.EsejPrzybylskiegooSaturnie
ukazałsięporazpierwszywDTwórczości”w1985r.(nr9).Kilkamiesięcy
wcześniejmiałyzostaćwydanePraceHistorycznoliterackieUniwersytetu
Śląskiegopodred.I.Opackiego,gdziemiałzostaćzamieszczonymójartykuł
(przyjętydodruku,jużzrecenzowany)Trzeciazasłona,dotyczącymetodyher-
meneutycznejOrygenesaijejwykorzystaniaprzezSłowackiego.Niestetyten
numerPrac…nieukazałsię.Piszęotymdlatego,żeproblematykąkoncepcji
OrygenesaijejznaczeniadlaSłowackiegozajmujęsięoddawna,niezależnie
odPrzybylskiego.Dlategoteżodwołujęsiędoniejtakżewtejksiążce.
5Orygenes:Ozasadach.Przeł.S.Kalinkowski.Warszawa1979,s.298.
~15~
