Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Strukturaprocesubadawczegowpedagogice
29
Przedostatnimczynnikiemwpływającymnaliczbęoraztreściczynności
badawczychjestaktualnypoziomrozwojusubdyscypliny,wobrębiektórej
prowadzonebadania-tenaspektwymagaodbadaczaszerokiegospoj-
rzenianatłoogólnychetapówrozwojupedagogicznejrefleksji,chociażnie-
wątpliwierozpatrywanienapłaszczyźniezawężonej,tj.jedyniewobrębie
pedagogikiempirycznej,prakseologicznejihermeneutycznej,możetakże
prowadzićdoistotnychwcelupostępowaniabadawczegorefleksji.Wtym
właśniemiejscupedagogicznejrefleksjibadaczwiniensobieuświadomić,
znajdującasięnaokreślonymetapierozwojupedagogicznarefleksjawiąże
sięnieodzownieześciśleokreślonymgatunkiemwiedzy.Touświadomienie
pozwalabadaczowinatakiedobraniestrukturyprocesubadawczego,abynie
tylkowyeliminowaćróżnorodnebłędy,lecztakżestworzyćnowezaplecze
wiedzy,pozwalającenaoddziaływanienaedukacyjnąrzeczywistość17.
Ostatnimczynnikiem,októrymmowawkontekściewpływunaspecyf-
czynnościbadawczych,możliwościsamegobadacza.Należypamiętać
otym,swoimzakresemczynniktenobejmujeprzedewszystkimmożliwo-
ściprowadzeniabadań.Ichróżnorodnośćispecyfkawymagająodbadacza
zróżnicowanychkompetencji.Wobectegobadaniaproste,którychpodstawa-
miopisiwyjaśnieniezachodzącychzmianlubewentualnaprojekcja,połą-
czonazprzedopisemoddziaływanianaedukacyjnąrzeczywistość,wymagają
odbadaczatradycyjnychkompetencjiprostych18.Jeżelinatomiastprowadzo-
nebadaniamajątakiekomponentyjak:opis,wyjaśnienie,przedopis,projek-
cjaorazinterpretacja,acowięcej-wartościowaniezmian,tobadaczwinien
reprezentowaćwielorakiezdolnościmetodologiczne,któreprzejawiająsię
wzdolnościdołączeniawieloczynnikowychbadań,zarównojakościowych,
jakiilościowych19.
Samoświadomośćbadaczanawszystkichomówionychpowyżejpłasz-
czyznachdajemożliwośćoptymalnegoikunsztownegoopracowaniajed-
negoznajważniejszychelementów-strukturyprocesubadawczegobadań
własnych.Procesbadawczywinienbyćustrukturalizowanąsekwencjązwy-
raźniezaznaczonymikolejnymietapami.Rozwójjakiejkolwiekdyscypliny
naukowejcharakteryzujesięobecnościąposzczególnychetapów,którenie-
odzowniezwiązanezprecyzyjnympoznawaniemiokreślaniemprzedmiotu
badań,abynastępniestawiaćnowehipotezyorazceleidoskonalićmetodyba-
dawcze.Wewspółczesnejpedagogiceponowoczesnejautorzyopracowańba-
dawczychnagruncienaukspołecznychbardzoczęstodecydująsięnabadanie
zjawiskokreślanychjakofenomenycodzienności.Napłaszczyźniemetodolo-
17Tenże,Wstępdometod…,wyd.cyt.,s.12;tenże,Zaryspedagogiki…,wyd.cyt.
18Tenże,Zarysmetodologii…,wyd.cyt.,s.293-354.
19Tenże,Rozumpedagogicznyigraniceracjonalnościpedagogiki,[w:]Innewymiarypedagogiki,
red.J.Gnitecki,W.Pasterniak,Poznań1995,s.22-23.
WydawnictwoNaukoweUAMwszelkieprawazastrzeżone