Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niosłozesobąprzesłanieoniemalżemistycznymznaczeniunzieminaszychoj-
ców”
,połączonezodwołaniemdomiejscaichmogił,wzmocnioneświadomością
istnieniawtejżezieminmiejscświętych”dladanejgrupyspołecznej(tj.miejsc
kultureligijnego)kształtowałowpowszechnejświadomościnarodowejprzeko-
nanieonboskimprzeznaczeniu”tychziemdladanegonarodu.Największąjed-
nakmocintegrującąmiałaświadomośćkoniecznościobronyprzedwspólnym
wrogiem(ibidem).
Upowszechnianieprzezintelektualistówtreścikulturysymbolicznejmia-
łonaceluwykształceniewśróddanejzbiorowościwspólnejświadomo-
ściisolidarnościnarodowejiwytworzeniaujejprzedstawicielipoczucia
odrębnejodinnychcałości(ibidem:292).Świadomośćtawytwarzaławięzi
międzyczłonkaminarodu,któreFlorianZnanieckidefiniowałjakonsolidarność
zbiorowościtworzącejnaród”(ibidem:9).
WodniesieniudowkładuFlorianaZnanieckiegowbadaniachnadnaroda-
miniesposóbpominąćnzasadywspółczynnikahumanistycznego”
,któregoso-
cjologtenbyłtwórcą.Twierdziłon,żeniemożnaadekwatnieodnieśćsiędorze-
czywistościspołecznej(wtymdorzeczywistościkulturowej)bezuwzględnienia
punktuwidzeniajejuczestników(Szacki2002:761;1997:16).Wprowadzenie
zasadywspółczynnikahumanistycznegodonaukspołecznychwpłynęłom.in.
nasposóbdefiniowanianarodu,tj.uwzględnieniasubiektywnychopiniiisamo-
identyfikacjijegoczłonków(ibidem).
1.5.ZałożeniakulturalistycznejkoncepcjinaroduAntoninyKłoskowskiej
KoncepcjęFlorianaZnanieckiegoprzyjęłairozszerzyłaAntoninaKłoskowska
(1996:32):nTeorieuznającezwiązekmiędzyformującymisięnarodamiaich
pierwotnymetnicznympodłożemnazywamkulturalistycznymiteoriaminaro-
du.Ichprzedstawicielewidząwnarodziejednostkękultury”
.Dodaćnależy,że
kształtowaniesiękulturnarodowychwświetletejkoncepcjiniebyłojednorazo-
wymaktemalestanowiłoefektrozwojuwieluczynników:językanarodowego,
tradycji,historii,świadomościnarodowejipoczuciawspólnoty.Naródjakojed-
nostkakulturyrozwijasięwdługimprocesiehistorycznym,rozszerzajączakres
kulturowejwspólnoty(ibidem:51).
AntoninaKłoskowskanajpełniejsformułowałazałożeniakulturalistycznej
koncepcjinarodu(przedstawiamjezaautorką):
1)Naródjestjednostkąkultury(wznaczeniuzbliżonymchoćnieidentycznymzprzed-
stawionąpoprzednioantropologicznąkoncepcjąNarolla10).Znaczyto,żejestwspólnotą
10RaoulNarollwyszczególniłdziesięćkryteriówpozwalającychwyodrębnićjednostkę
kulturypierwotnej.Należałydonichn1.rozmieszczenieposzczególnychcechobjętychbada-
niem,2.ciągłośćterytorialną3.organizacjępolityczną,4.język,5.przystosowanieekologiczne,
6.strukturęjednosteklokalnych,7.najszersząwystępującąjednostkęspołeczną,8.nazwęwłas-
ną,9.wspólnyfolklorlubhistorię,10.jednostkęokreślonąprzezbadacza”(Kłoskowska1996:
25
