Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nieoznaczatojednak,żezadaniemedukacjiobywatelskiejjestrozciągnię-
ciegranicymiędzytymcopolityczneaniepolityczne,ponieważwzależności
odtego,jakierozumieniepolitykisensulargoczysensustrictoprzyjmiemy,
takszerokolubwąskorysowałsiębędziezakres,takżeznaczeniowyedukacji
obywatelskiej.Wceluzawężeniagranicznaczenianależywprowadzićkryte-
ria,wedługktórychskonstruowanazostaniedefinicjakształceniapolitycznego
stosowananapotrzebyniniejszegoopracowanianaukowego.Pierwszymkro-
kiembędzieprzywołaniezaBernhardemSutoremrozróżnienianaobiektma-
terialnyiformalny.Obiektmaterialnyjestprzedmiotem,stanowiontreść.Ten
samobiektmaterialnymożebyćprzedmiotembadańwieludyscyplinnauko-
wych(naprzykładdanasubstancjachemicznainteresujezarównobiologów,
chemików,biochemikówczykosmetologów).Wobiekciematerialnymdys-
cyplinynaukoweintegrująsię,wykorzystująwłasnydorobeknaukowy.Linię
podziałuwprowadzaraczejobiektformalny,czylikonkretnenachyleniekie-
runkubadań.Kategoryzacjapowyższaprowadzidowniosku,żeróżnepod
względemtreściczywłaściwościobiektymaterialnemogąwrazznadaniem
imwspólnejperspektywystaćsięobiektemformalnym.Ztegowynika,żepo-
litykawkształceniupolitycznymjestobiektemformalnymłączącymróżne
aspektyrzeczywistościspołecznej
2
.Drugąpłaszczyznąbędzierozróżnienie
politykiwwąskimiszerokimznaczeniu.Politykawszerokimznaczeniuto
zespółdziałańpolitycznychwspołeczeństwie,zaB.Sutoremnukierunkowane
nacel,wspólnerozwiązywaniesytuacjimiędzyludzkich,{to}próbapośredni-
czeniaiustaleniaróżnych,czasemiprzeciwnychinteresówizamierzeńjed-
nostki,grupy(...)
3
Wąskieznaczeniepolitykiodnosisiędodziałańidecyzji
wynikającychzistotypaństwa,istnieniainstytucjipaństwowychczyuczestni-
kówsystemupolitycznego.Zpowyższegowynika,żemiędzytymcopoli-
tyczneiniepolitycznegranicesąpłynne.nDasPolitischewirdunpolitischund
dasUnpolitischepolitisch”
4
.Zjednejstronywąskieznaczeniepolitykinieod-
zwierciedlazmianhistorycznychwmateriipolitycznejiniejestwstanieująć
złożonościrzeczywistościpolitycznej,natomiastznaczenierozszerzoneuwy-
puklaważneelementyżyciaspołecznego,leczzbytmocnoskierowanejestna
procesysocjalizacji.
Wniemieckojęzycznejliteraturzeprzedmiotufunkcjonujerównieżpojęcie
kształceniakategorialnego(kategorialeBildung),którecharakteryzowanejest
przeznastępującewłaściwości:kontrowersyjność,zorientowanienaproblem,
sytuację,wiedzęiprzyszłość.KształcenietokrytykujeWolfgangSandner,po-
nieważtwierdzi,żepojęć–kategoriiniemożnajednoznaczniezdefiniować,
2
Zob.B.Sutor:NeueGrundlegungderpolitischenBildung,BandI,Paderborn,München,
Wien,Zürich1984,s.26.
3
Tamże,s.28.
4
U.Beck,Risikogesellschaft.AufdemWegineineandereModerne,Frankfurt/M.1986,
s.305.
18
