Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
„niższych”wartościmożeprowadzić–przyopacznymrozumieniu–doswoistejdy-
chotomiiitraktowaniatychwartościjakogorszych,niemającychracjibytu.Tymcza-
semkażdyczłowiek,jakoistotaposiadającazdolnośćczuciazmysłowego,będzieprag-
nąłprzyjemności,ponieważjestonadlaniegowartością.Zdawałobysię,żeupodłoża
deprecjacjiprzyjemnościtkwiswoistydualizm,polegającynaujmowaniurzeczywisto-
ścinasposóbbinarnyipostrzeganiu„ciała”jakoczegośgorszegood„ducha”.Wsytu-
acji,gdyprzezdługiczasnaukispołecznepróbowałydowiedziećsięwieleo„człowie-
kuutkanymzprzędzymyśliiuczuć:oczłowiekubezcielesnym”–jakgookreśla
Z.Bauman–potraktowanieczłowiekajakobytubiopsychospołecznegoczybiopsy-
choduchowegomożesięłączyćzdocenieniemjegocielesności.Niektórzywdyskursie
ciałaidądalej.ZbyszkoMelosikpisze:
„Jestemprzekonany,żegdywnaszychbadaniachzwrócimyczłowiekowijegocielesność,
okażesię,żewówczastoonawłaśniekształtujejegotożsamość.Doświadczenieczłowiekajest
wdużymstopniuucieleśnione.Społecznahistoriaczłowiekajesttakżehistoriąjegociała,zkolei
historiaciałamaswojewymiaryspołeczne”58.
Oczywistejest,żeobrazwłasnegociała,jakiposiadajednostka,wpływanasamo-
ocenęiregulujezachowaniaspołecznepodmiotu.Wwielukoncepcjach,zarównofilo-
zoficznych,jakipsychologicznych,podkreślasięznaczeniedoświadczeńjednostki
związanychzjejciałemdlakształtowaniasiętożsamości59.Dowartościowanieciele-
snościniemożejednakprowadzićdodowolnejinterpretacjiwartościhedonistycznych
czywitalnych,awkonsekwencjiprzekształceniasięichwantywartości,czegorezul-
tatemmożebyćpermisywizmmoralny,niemoralność,depersonalizacjaczydehumani-
zacja.Wartozauważyć,żeobecniekulturamasowakreujeobrazczłowieka,dlaktórego
przyjemnośćjestnadrzędnymcelemwszelkichdążeńipragnień,naskutekczego–jak
piszeB.Żurakowski–możnazauważyćzjawiskowtórnejaktywizacjidziecięcego
egocentryzmuorazludycznościujednostekdorastającychlubnawetudorosłych60.
Obserwującwspółczesnąmłodzież,możnabywysnućwnioskinieodbiegająceda-
lekoodwynikówbadańprowadzonychdwadzieścialattemu.Opokoleniuówczesnych
dwudziestolatkównapisano:
„Ichpostawycechujebardzoczęstoegotyzmisubiektywizm.(…)Mającświadomośćmałego
wpływunabiegspraw(…),niektórzyuciekająodrzeczywistościwalkohol,wseks,corazczę-
ściejwnarkotykilubpoprostuwbierność.(…)Gorącopragnąprzeżyć«prawdziwąmiłość»
–alewieluznichsprowadzajądokontaktówseksualnych,albowkażdymraziepragniewszyst-
koprzeżyćodrazu.Stądnierazbardzospłycająstosunkizdrugimczłowiekiem.(…)Również
seksuolodzyzwracająuwagęnapostawytypu«mieć».Wzrostpermisywizmuseksualnego,roz-
poczynanieżyciapłciowegozpartneremobojętnymuczuciowo,skupieniesięnaprzyjemności
idoraźnychdoznaniach(…)”61.
58Z.Melosik,Massmedia,tożsamośćiciało[w:]W.Strykowski(red.),Mediaaedukacja,Poznań
1997,s.109.
59E.Mandal,Podmiotoweiinterpersonalnekonsekwencjestereotypówzwiązanychzpłcią,Katowice
2000,s.34.
60B.Żurakowski,Wychowaniedo…,s.150.
61K.Przecławski,Wartości,„OświataiWychowanie”,1989,nr24,s.11.Napodstawieraportu:Polska
Młodzież1986,J.Bogusz(red.),Warszawa1987.
