Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Jednakżebadaniamłodzieżylicealnejprzeprowadzonewdrugiejpołowielatdzie-
więćdziesiątychobalająwielenegatywnychstereotypów.
„Wartościamiuniwersalnymi(…)niejestdlategopokoleniaani«pieniądz»,anisukces,ani
zaradność,anipracoholizm,anihedonistyczne,łatweżycie,blaskkolorowychułatwieńilekkość
«pop-kultury»”62
–napisałaHannaŚwida-Ziemba.
Wśródwartościszczególniecennychdlapokolenialicealistówznalazłysiętakie,
jak:afiliacja,allocentryzm,uznaniedlapodmiotowościindywiduum,tolerancjadla
inności,szacunekdlaprywatności,odpornośćnatrudnesytuacje,negacjakonformi-
zmuśrodowiskowego63.Nieznalazłynatomiastuznaniatakiewartości,jak:posiadanie
normmoralnychiwiernośćwobecnich,posiadanieidei,dążeniekutranscendencji,
któraprzekraczawłasnącodzienność,motywacjazmianyczy„ulepszania”świata,bunt
wobeczła,ambicjadoskonaleniaswegocharakteru64.Większośćmłodychuznaje,że
rodzinajestbardzoważnawżyciu,stądnastawienisąnazakładanietradycyjnejrodzi-
nyiwysokoceniądzieci.Jednocześnieponad90%respondentówpopiera„wypo-
wiedź”głoszącąpełnątolerancjęwobecróżnorodnychpoglądówizachowańzwiąza-
nychzesprawąseksu65.Wpodsumowaniuautorkabadańuznaje,że„wartościtego
pokolenia–towartościgłębokiegohumanizmu”,jednakżeniemawśródnichczegoś,
coprzekraczałobyichprywatnycharakter.Podobniedużeukierunkowaniemłodzieży
licealnejiakademickiejnawartościprywatne–własnyrozwój,zdobywaniewiedzy,
czerpaniesatysfakcjizpracy,azarazem„wykorzenienie”,brakzainteresowaniapro-
blemamispołecznymi,bólegzystencjalnyibrakspójnościosobowejujawniająmate-
riałyzbieranewlatach1998–200466.
Należypamiętać,żeseksualnośćjakopłaszczyznaurzeczywistnianiaróżnorakich
wartościwspółtworzyaksjologicznąstrukturęczłowieka,któryniejesttworemaksjo-
logiczniejednolitym,leczrealizująsięwnimróżnorodnewartości,zarównopozytyw-
ne,jakinegatywne67.JaksłuszniezauważaA.Kępiński:
„Oceniającsamegosiebie,człowiekwidziprzedewszystkimidealnąhierarchięwartości,ta
jestbowiemświadomaitymsamymdostępnaintrospekcji,natomiastczęstoniedostrzegaswojej
realnejhierarchiiwartości,gdyżtauplasowanajestpowiększejczęściponiżejproguświadomo-
ści,atymsamymintrospekcjiniedostępna”68.
Wtrwającychodwielulatdyskusjachnadmożliwościamizmianystosunkudosek-
sualnościpostulujesięwzględnąniezależnośćtejsferyodcałokształtużycia–uzna-
waniejejwzględnejautonomii(sekstraktowanyjakowartośćautonomiczna).Współ-
czesnacywilizacjaliberalna,zeswojązasadnicząideąmoralnejautonomiijednostki,
wskazujenakilkazasadodnoszącychsiędozachowańseksualnychdorosłychludzi,
amianowiciepodejmowanieróżnorakichformaktywnościseksualnejtylkoprzydo-
62H.Świda-Ziemba,Obrazświataibyciawświecie(zbadańmłodzieżylicealnej),Warszawa2000,
s.535.
63Tamże.
64Tamże,s.536.
65Tamże,s.167.
66H.Świda-Ziemba,Młodziwnowymświecie,Kraków2005,s.296–297.
67Zob.W.Stróżewski,Aksjologicznastrukturaczłowieka,„KwartalnikFilozoficzny”,1998,z.4.
68A.Kępiński,Psychopatie,Warszawa1977,s.19–20.
