Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18OŁUKASZKSIĄŻYK
Rosyjskipoetazauważarównież,żezazaproponowanąprzezKun-
deręsymplifikującąkulturowąpolaryzacjączaisięflpewnaduchowa
wygoda.Możemybowiemodtądzawierzyćpodręcznymdychotomiom
wrodzajuuczucie-rozum,Dostojewski-Diderot,oni-my,itakdalej”19.
Tymczasemflwąskiwybórzakładarówniewąskie,zredukowanerozu-
mienieludzkichmożliwości–możezresztądlategowłaśniepodsuwa
sięgonam”20.Podobnieflniecoograniczoneczyteżjednostronne”
wydajesięBrodskiemupojęcie(utożsamianejwyłączniezZachodem)
cywilizacjieuropejskiej,jakimposługujesięKundera,flskoronieobej-
mujeonoDostojewskiego,anawetsytuujegowrzędziezagrożeńtej
cywilizacji”21.WtymmiejscuwywoduBrodskiodwołujesięnietylko
doWstępudowariacji,alerównieżdotezzawartychwesejuZachód
porwanyalbotragediaEuropyŚrodkowej.Dlaporządkuiwwielkimskró-
cieprzypomnijmyzatem,żedlaKunderyEuropaŚrodkowajestprzede
wszystkimpojęciemkulturowym,mniejgeograficznym:fl(ś)Europa
Środkowaniejestpaństwem,leczkulturą,losem”–twierdziautorNie-
znośnejlekkościbytu.flJejgranicesąwyobrażenioweitrzebawyznaczyć
jenanowo,wychodzącodkażdejnowejsytuacjihistorycznej”22.Jej
kulturowatożsamośćjestjednakzasadniczozachodnioeuropejska,ma
swojekorzeniewstarożytnymRzymie,ajejalfabetemjestalfabetła-
ciński,coKunderaprzeciwstawiaBizancjumjakostolicyWschoduicy-
rylicy.Jejlosjestlosemmałychnarodów,wciśniętychmiędzyNiemcy
aRosję,skłóconychzesobąiniesolidarnych,alepołączonych–zwłasz-
czawXIXwieku–wspólnąkoniecznościąwyboruflmiędzyistnieniem
anieistnieniem,międzyautentycznymżyciemnarodowymaasymila-
cją”23.Jejznakiemrozpoznawczym,świadczącymośrodkowoeuropej-
19Tamże,s.177.
20Tamże.
21Tamże,s.179.
22M.Kundera,ZachódporwanyalbotragediaEuropyŚrodkowej,tłum.M.L.,flZe-
szytyLiterackie”1984,nr5,s.23.WtłumaczeniuesejuzmienionozapisflEuropa
środkowa”naflEuropaŚrodkowa”.
23Tamże,s.23.
