Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Cz.1:MONIZMIPLURALIZMAPRZEMIANYUSTROJUWŁADZYLOKALNEJ
1.5.Pluralistycznytypwładzylokalnej
Inaczejsprawawładzylokalnejprzedstawiasięworganizacjiplu-
ralistycznej,kojarzonejgłówniezżnymiwersjamisamorząduteryto-
rialnego.Tenustrójzkoleiniemiałdobrejopiniiwśródznacznejczęści
marksistówiniektórychinnychideologówskrajnejlewicy,zarzucają-
cychmudrobnomieszczańskirodowód,partykularyzmipromowanie
interesówpewnychgrupburżuazji,awięcfunkcjeklasowemaskowane
liberalno-demokratycznąfrazeologią.Czytezarzutymiałymerytorycz-
nepodstawy?Odpowiedźjednoznacznaniejestmożliwa,zuwagina
historycznązmiennośćformustrojowychirolisamorządu.Niemożna
zakwestionowaćfaktu,iżsamorządterytorialnybyłijestjedną
zpodstawowychinstytucjiustrojuliberalnegopaństwaprawnego,
długoizacieklezwalczanegoprzezkomunistówwłaśniezuwaginajego
burżuazyjno-demokratycznypluralizm.Aleprzecieżmożnawskazać
równieżhistorycznewcieleniasamorząduterytorialnegoodpluralizmu
naderodległe,wręczcechującesiędominacjąrozwiązańmonistycznych
(np.samorządupaństwowionywustrojachautorytarnychokresu
międzywojennego,czyteżwniektórychpaństwachkomunistycznych
wpierwszychlatachpozakończeniuIIwojnyświatowej).Wocenie
systemupolitycznegoniepowinnosiękierowaćtylkojegooficjalnym,
choćbynawetkonstytucyjnymszyldem;niezbędnejestbadanierównież
rzeczywistychmechanizmówwładzyrealizowanejwskalipaństwa
ijednostekterytorialnych.
Podstawowąwłaściwościąsystemuustrojowegoopartegorzeczy-
wiścienazasadziepluralizmujestdyfuzjawładzymiędzyżneszcze-
bleiogniwastrukturyspołeczeństwa,anietylkopaństwa.Worganiza-
cjipluralistycznejspołeczeństwo(lud,naród)niejestpojęciem„bloko-
wym”,niezróżnicowanymwewnętrzniepodmiotemiprzedmiotem
władzyjednocześnie,leczwspólnotąobywateliiichzrzeszeń,zktórych
każdemawpewnymsensiesamodzielnycharakterirealizujewłasne
interesy.Demokratycznezałożeniasystemuurzeczywistnianesą
poprzezmechanizmpolitycznyumożliwiającyreprezentacjęinteresów
cząstkowychiichharmonizowaniezszerszymiinteresamipublicznymi.
Państwojestprzedewszystkimstrażnikiemnajszerzejrozumianych
interesówspołeczeństwa,alechronirównieżinteresyjednostkowe
ipartykularne.Rolaaparatupaństwowegojesttuzasadniczoodmienna
niżworganizacjimonistycznej.Wypełniaonfunkcje,któreniemogą
byćrealizowaneprzezinneelementysystemupolitycznegospołeczeń-
stwa,aletylkotakiefunkcjeitylkowtakimzakresie,któryjestnie-
zbędnydlazaspokojeniaistotnychpotrzebspołeczeństwajakocałości.
Wtymwłaśnieupatrywanajestrealizacjapostulatuoparciawładzy