Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Charakterystykamonologujakoformywypowiedziartystycznej
13
Dziełosztukimusiwywołaćprzynajmniejtrzyróżnereakcjeorganizmu
składającesięnaodbiórestetyczny:
1)skupićuwagęwidza:
–poprzezartystyczniespreparowanybodziec,któryskoncentrujeuwagęwi-
dzawybiórczonaniektórychcechachobrazowanegoprzedmiotu(kolorlub
kształttwarzy,nasyceniebarwy,różnicewluminancjisąsiadującychzesobą
fragmentów),
–dziękitemuodbiorcamożeskupićsiętylkonatychinformacjach,którezosta-
łyprzezartystęszczególniezaakcentowanenaobrazie;
2)spowodować,żesystempercepcyjnyodrzucikonwencjonalny(zastany)odbiór
dzieła:
–odbiórdziełajestniekonwencjonalny,
–dziełosztukipobudzającesystempercepcyjnyodbiorcyróżnisięodzwykłych
przedmiotówzazwyczajtym,żejegotreśćwizualnaniejestnastawionana
konwencjonalnyodbiór,
–systemwzrokowy,którynapotykabodziecwpostacidziełasztuki,musi
więcwyjśćpozastandardowyodbióripoddaćjeintensywnejpercepcyjnej
interpretacji,
3)wywołaćemocjęestetyczną:
–dziełosztukipotrafiwywołaćokreśloneemocje,którewzmacniająprzekaz
wizualny,
–zadaniemartystyjestzatemtakiespreparowaniewyjściowegobodźca,aby
podmiotmógłaktywnieprzeżywaćpoznawanieobrazu.
Dziełosztukijestwięcbodźcemspecjalniespreparowanymprzezartystę,abywy-
biórczoskupićuwagęwidzatylkonaniektórych,wybranychprzeztwórcęcechach
np.malowanegoobiektu.
Wolnośćpoznawczawidzatoswobodnepodążaniejegouwagiwpierwszym
kontakciezdziełemsztuki;jednakuwagaodbiorcyzostajeznaczącoograniczo-
naprzynajmniejnapierwszymetapiepoznawaniadzieła,zdajesiębowiembyćsil-
niezaabsorbowananwskazówkami”pozostawionymiprzezartystęnp.naobrazie
(nasubtelnymuśmiechuMonyLizyznajsłynniejszegodziełaLeonardadaVinci).
Idopieroprzypewnymzaangażowaniuinterpretacyjnymsystemupercepcyjnego
obiekty,scenyczysytuacjeprzedstawioneprzezartystęzostająodpowiednioroz-
poznane,poprzezpołączeniazukłademlimbicznymwieluobszarówzaangażowa-
nychwprzetwarzanieinformacjiwizualnejprzenoszonainformacjaoprzedmiocie
artystycznymmożezostaćnacechowanaemocjonalnieiwtensposóbwzmocniona
(np.jednekolorymogąoddziaływaćnaorganizmuspokajająco,innepobudzająco);
dziełosztukiwizualnejjestzjednejstronybodźcem,któregooddziaływanienasys-
tempercepcyjno-emocjonalnypodlegastandardowymprawomludzkiejpsycholo-
giiifizjologii,azdrugiejstrony-jesttoszczególnybodziec.Dziękiartystycznym