Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
wolicjonalnieorazintensywnymwyobrażeniowo.Skutecznościliterackiejwypowiedzi
służąwszystkieśrodkipoddawanepisarzowiprzeztradycjeretorykiipoetykiorazpoza-
literackąpraktykęjęzykowo-stylistyczną.Formalno-funkcjonalnetypytychśrodkówto
zarównoelementyischematykonstrukcjinświataprzedstawionego”
,topika,jakirodza-
jowookreśloneformywypowiedzi,schematykompozycyjne,figuryitropy,formystyli-
zacji,formyiregułygramatyczne.Wwyborzeiwpostaciachwłaściwychkonwencjom
stylowo-gatunkowymiindywidualnejpraktycetwórczejwynikającejzpraktykiliterac-
kiejepokiwszystkieonesłużą-coprawda,niejednakowopodwzględemstopniaispo-
sobu-skutecznemudziałaniunaczytelnika.Służątymlepiej,imcelniejichdobóroraz
postacietrafiająwpoznawczedyspozycjeczytelnika9.
IjakoprzykładpodajenacechowaniewieluzdańopowiadaniaZeszkołyMarii
Konopnickiejekspresją,którabliskajestnżywej”gestykulacji,mimiceiintonacji,
ewokującązarównowyobrażenieodbiorczeczytelnikafizycznejwręczobecności
osobynopowiadacza”
,jakinbarwny”obrazprzedmiotu.
Słowo,kojarzonenajczęściejzliteraturą,stajesięsilnymelementemretorycznym
wewspółczesnychdziełachpozaliterackich-wsztuceulicy,nabilbordach.Artyści
corazczęściejsięgająposłowojakonarzędziewłasnejtwórczościiintegralnyele-
mentstwarzanegodzieła.Poszukująonitakichmomentówwprocesietwórczości
iwsamymdziele,którewymagająprzekazusłownego,bowiemcałysensdziełaza-
wierasięwwarstwiewizualnejisłownej,któretworzącałośćznaczeniową.Słowo
jestkomunikatemnprowadzącym”odbiorcępoistociedziełataksamojakjegowi-
zualnośćimateria,codopierowówczasdajepełenobrazdzieła.
JakstwierdzaJolantaDąbkowska-Zydroń:
Słowonajczęściejotwieraizaprasza,ujawniaimówi:niemamnicdoukrycia.
Amożejednakto,coniedookreśloneinienazwane,jestciekawszeodpełnegootwar-
cia?Niemasłówprzezroczystych,jesttylkograjęzykaiwbudowanychweńróżnychty-
pówmetafor,jakpowiadaJacquesDerrida.Ajednakcorazwyraźniejrysujesiępowrót
doprzekazusłownego,nietylkojakowskazanianainnąrzeczywistość,aleteżstanowią-
cegojegoimmanentnączęść10.
1020Specyfikamonologuwewnętrznego
Treśćmonologuwewnętrznego,wygłaszanegoprzezczłowiekadosiebie,głów-
niewmyślach,odzwierciedlato,coosobiewgłębiduszymyślimy,jakdosiebie
9
A.Aleksandrowicz,Owarunkachtzw.żywejpercepcjitekstu(natleopisubudowyopowiada-
nia„Zeszkoły”MariiKonopnickiej),http://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/1737/17-
-o-warunkach-tzw-zywej-percepcji-tekstu--Aleksandrowicz.pdf?sequence=1&isAllowed=y
[dostęp
21.05.2019].
10
J.Dąbkowska-Zydroń,Słowojakoimmanentnyskładnikdzieławizualnego,[w:]Coztymod-
biorcą?Wokółzagadnieniaodbiorusztuki,podred.M.Kędziora,W
.Nowak,J.Ryczek,Wyd.UAMw
Poznaniu,Poznań2012,s.49.