Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Charakterystykamonologujakoformywypowiedziartystycznej
17
podchodzimy,jaksiebietraktujemy,nacosobiepozwalamy,odzwierciedlającrów-
nieżprawaiobowiązki,asiłatejwypowiedziwpływananaszemyślenieidziałanie.
Myślinegatywnewpływająnanegatywnesytuacje,relacje,trudności,apozytywne
kształtująpozytywnesytuacje,relacje,siłępowodzenia.Ale,conajważniejsze,wtym
wewnętrznymmonologunukrytenaszeprzeszłedoświadczeniaiopinieinnych”11.
Monologwewnętrznytoswoistyprzypadekkomunikacji,nwktórymtasamaosoba
jestzarazemnadawcąiodbiorcąkomunikatów.Psychikaludzkazawieraróżnedyna-
mizmy,któremogąkomunikowaćsięzesobąprzypomocyznaków”12.
Nadmonologiemjakoistotformąwypowiedziczłowiekazastanawisięjuż
AnzelmzCanterbury,którywdzieleMonologion(1076)podstawąswoichrozważań
nadświatemnuczyniłdialogczłowiekazsamymsobą,któregocelemmiałobyćra-
cjonalneprzedstawienieprawdwiary”13.
KennethBurkestwierdza,żeformy,którympodporządkowanewswojejkon-
strukcjiutworyliterackie,tonaturalneuposażenieczłowieka,stosowanewpercepcji
światazewnętrznegoitonietylkowprocesieodbiorusztuki.Sensfunkcjonowania
ichwdzielesztukibierzesięstąd,żeobcowaniezesztukąstajesięnćwiczeniemzdol-
nościumysłu,któreczynnerównieżwnormalnymżyciu”14.
102010MichaiłaBachtinateoriatekstu
MichaiłBachtinzauważa,tekstzarównopisany,jakiustnybędącypierwotnym
faktemcałejrefleksjihumanistyczno-filologicznejstanowibezpośredniąrzeczywi-
stośćmyśliiprzeżyć.Traktujączaśtekstjakowszelkiswoistykompleksznaków,tak-
żejakonaukęosztuce,mamydoczynieniaztekstami-utworamiartystycznymi.
Takwięc-jakujmujetoBachtin:
refleksjahumanistycznarodzisięjakomyślocudzychmyślach,aktachwoli,manifesta-
cjach,ekspresjach,znakach,zaktórymikryjesięistnieniebóstw(objawienie)lubludzi
(reskryptywładców,przykazaniaprzodków,anonimowesentencjeizagadkiitp.)15.
Bachtinpiszącotekście,rozumiegojakotekstpisanyimowę,dlategostwierdza,
żekażdyrodzajtekstuzawierawsobieobszarwykraczającypozaobrębbadańhu-
manistycznychikażdytekstnzawieraszeregczynników,któremożnaokreślićjako
11
S.Lewandowska-Akhvlediani,Asertywność.Trening.Podręcznikuczestnika,WyższaSzko-
łaPedagogicznaTWPwWarszawie,http://kreatywni.wsptwp.eu/wp-content/uploads/2010/10/
ASERTYWNo%C5%9A%C4%86-materia%C5%82y-szkoleniowe-III-edycja.pdf[dostęp22.05.2019].
12
J.F.Jacko,Komunikacjamiędzykulturowawujęciufenomenologiczno-systemowym,[w:]Komu-
nikacjaspołecznawidlamultikulturowości.Perspektywaedukacyjna,podred.W
.Maliszewski,M.Kor-
czyński,K.Czerwiński,Wyd.AdamMarszałek,Toruń2012,s.35.
13
J.Horowski,Aksjologicznepodstawyedukacji:milczenie,monolog,dialog.Bydgoszcz,9-10
czerwca2010roku,nPaedagogiaChristiana”
,nr1(25)/2010,s.252.
14
K.Gajewski,ProblemformyliterackiejwujęciuKennethaBurke’a,nNauka”
,nr4/2007,s.117-141.
15
M.Bachtin,Problemtekstu:próbaanalizyflozofcznej,tłum.J.Faryno,nPamiętnikLiteracki”
,nr
68(3)/1977,s.266.