Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zadaniepodobnie,jakosobyjednojęzyczne(m.in.wykazywałytesameróż-
niceszybkościwzależnościodstrukturyzdaniawtymjęzyku).Wdrugim
języku(hiszpańskim)dwujęzyczneosobywykonywałytozadaniejużwol-
niej,niżwjęzykuangielskim.WbadaniachfMRInatomiastzaobserwowano
różnicępodczasprzetwarzaniajęzykaanielskiego-uosóbdwujęzycznych
wystąpiławiększaaktywacjawlewympłacieczołowymniżuosóbjednoję-
zycznych.Winnymeksperymenciezkoleiwykazanoudwujęzycznychosób
nietylkowiększąaktywacjęwobszarachprzetwarzającychjęzykwlewej
półkuli,alerównieżwhomologicznych(analogicznych)obszarachprawej
półkuli(prawygórnyzakrętskroniowy,prawydolnyzakrętczołowy).Inny
wzorzecaktywacjineuronówzaobserwowanotakżeudzieciwcześnie(od
urodzenia)eksponowanychnadwajęzykioraztych,którepóźniej(wwieku
4-6lat)rozpoczęłyakwizycjęL2.Dziecizdrugiejgrupywykazaływiększą
aktywacjęprzedewszystkimwlewymgórnymzakręcieskroniowymile-
wymdolnymzakręcieczołowym,wtymzwłaszczawośrodkuBroki(Jasin-
ska,Petitto2013).
Rozpoczęcieprzyswajaniadrugiegojęzykaprzed5.rokiemżyciamoże
powodowaćteżzwiększonągęstośćistotyszarejwdolnejczęścilewejkory
ciemieniowej(Mechelli,Crinion,Noppeneyiin.2004).Przetwarzaniejęzyka
możebyćzatemmodyfikowanewwynikudwujęzycznegodoświadczeniaję-
zykowego.
Dobrzeznanyjestwszechobecnypogląd,żedwujęzycznośćjestnda-
rem”iwcudownysposóbwpływanarozwójmózgu.Efektemtegosąrów-
nieżniekończącesiękorzyścipoznawcze.Takieopiniesądziśpowszechne,
szczególniewkontekścienaukijęzykówobcychmałychdzieci.Jednocześnie,
równiepopularnymtwierdzeniemjestto,żedwujęzycznośćstanowiprzy-
czynęopóźnieńrozwojowych.L.A.PetittoorazI.Kovelman(2003)nazwały
tozjawiskoparadoksemdwujęzyczności(bilingualparadox).Wrzeczywisto-
ścikognitywnekonsekwencjedwujęzycznościmogąbyćróżne,zarównopo-
zytywne,jakinegatywne.
Dostępdodwujęzykówmożeszybciejuświadamiaćdzieciom,żejest
kilkasposobówwyrażaniategosamegostanurzeczy(Feldman,Shen1971),
możerównieżwpływaćnaszybszyrozwójświadomościmetalingwistycznej
(Ben-Zeev1977).Umiejętnośćkategoryzowaniaobiektówzewzględuna
zmieniającąsięregułę(np.najpierwzewzględunakolor,apotemzewzglę-
dunakształt),wymagaumiejętnościignorowaniapoprzedniejwskazówki,
którawyznaczałauprzedniąregułęorazzinterpretowanianowejzasady.
Szybciejradząsobieztymdziecidwujęzyczne,wporównaniuzdziećmi
jednojęzycznymi(Bialystok,Martin2004).Dwujęzycznośćniewpływajed-
naknaumiejętnośćrozwiązywaniazadańmatematycznych,choćobliczenia
wykonywanewsłabszymjęzykumogąprzebiegaćwolniej(Bialystok2001).
WeksperymencieprzeprowadzonymprzezE.BialystokorazJ.Codd(1997)
28
