Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wspólnyelementdziejównacjonalizmuwFinlandiiipokrew-
nychruchówwregionie.Przedewszystkimchodzimiowpływ,
jakinakształtowaniesięfińskichwyobrażeńojęzykuijegoncha-
rakterzenarodowym”wywarłamyślniemieckaztegookresu;
atakżeosposobyjejadaptacjidowarunków,wktórychrozwijał
sięfińskinacjonalizm.Interesujemnie,wjakiejmierzepoglądy
fińskichdziałaczywkwestiachjęzykowych-ichwyobrażenia
językowejnrodzimości”-kształtowałysięwramachtrady-
cjizapoczątkowanejprzezHamannaiHerdera,podjakimzaś
względemodtejtradycjisięoddalały.Wtymwłaśniekontekś-
ciezamierzamprzyjrzećsięzwiązkommiędzyrozwojembadań
naukowychnadjęzykiemfińskimadziałalnościąnarzeczjego
rozwojuiawansuspołeczno-kulturalnego.Zjednejstronymam
tunamyślizainteresowanie,jakimcieszyłsięrozwójfennistyki
iugrofennistykiwkręgachnarodowousposobionejinteligencji,
zdrugiejzaśnacjonalistycznemotywacjesamychjęzykoznaw-
ców-atakżenierzadkie,wistociedośćstandardowesytuacje,
gdytesameosobywystępowaływrolachbadaczyidziałaczy.
Konteksttenpozwala,jaksądzę,ująćrozważanianadlokalnymi
dylematamifińskiejinteligencjiniecoszerzej-jakoprzyczynek
dobadańnadkoncepcją,zaktórejpośrednictwemhistorianauki
ojęzykusplatasięosobliwiezdziejaminacjonalizmu.Mamna
myślikoncepcjęnjęzykanarodowego”,czyliideęszczególnego,
dwustronnegozwiązkumiędzyjęzykiemanarodem-zarówno
międzyistnieniemodrębnegojęzykaaistnieniemnarodujakoca-
łości,jakimiędzyjęzykiematożsamościąnarodowąjednostek.
Jakkolwiekzatempracazwiązanajesttematyczniezjęzy-
kiemfińskim,wgruncierzeczyniejestpracąnojęzyku”wści-
słymtegosłowaznaczeniu-raczejowyobrażeniachjęzyka
iosposobachjegoprzedstawiania.Koncepcjajęzykanarodo-
wegojestniewątpliwiekoncepcjąjęzyka,toteżjejgenezaprzy-
należydodziejówjęzykoznawstwa,apoprzezbadaniasocjolin-
gwistycznefunkcjonujewnimdodziś.Zakładajednakpojęcie
narodu-dlategojestrównieżkoncepcjąwspólnoty,ijakotaka
odegraławażnąrolęwrozwojuwieluruchównarodowych,
tworzącjedenzkluczowychelementówlansowanejprzeznie
15
