Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
JuliuszSłowackistudiowałprawowWilnie.Tymjednymzdaniemwieluba-
daczy,aletakżestudentówczyuczniówprzygotowującychbiograficznereferaty,
zamykaniezwykleintrygujący,ajednocześniesłaborozpoznanywymiartwórczo-
ściprominentnegoromantycznegopoety.Czyniątojednakzgruntuniesłusznie.
Słowackibowiemprawonietylkostudiowałlepiejbyłobystwierdzić,żewytrwale
sięniminteresował,anawetnieustannieznimzmagał.Czytałozmianachko-
dyfikacyjnych,studiowałichfilozoficzneihistoryczneimplikacje,zmieniałswoje
ocenyiopinie,borykałsięzichkonsekwencjamiczyrelacjonowałhistorycznepro-
cesy.Przedewszystkimjednaktwórczoprzekształcałmaterięprawnąwmotywy,
tematy,figuryczywręczdominantyproblemoweswoichutworówliterackich.Wie-
lokrotniepowracałwnichdotychsamychtematówstanowieniaprawa,znacze-
niaprocesusądowego,moralnychaspektówegzekucjiwyroku.Wybrzmiewające
wwypowiedzisędziegoPlutonawSamueluZborowskimprzekonanie:flMuszęsię
trzymaćprawa…”(X,321)1,jestwieloznaczne.Pojawiasięwnimpytanieojego
istotęikształt.Częstootrzymywałowydźwięktragicznywsytuacjach,gdyliteral-
neprzestrzeganieustawokazywałosięniesłuszne,występowaniezaśprzeciwko
niemuuzasadnionemoralnie.Doostatnichlatżyciawutworachpoetypojawiały
sięechamłodzieńczejdecyzjioporzuceniuwyuczonegozawodu,doktórejpo-
wracałzpostaciąHelionamłodegoadwokata,niemogącegoznieśćbezprawia
wwymierzaniusprawiedliwości.Jednocześnie,takjakwprzypadkuprzywołanego
Plutona,zbytnieprzywiązaniedowąskorozumianychprzepisówmogłoposłużyć
wzmocnieniukomizmupostaci.Taambiwalencjawydajesięcharakterystycznadla
twórczościSłowackiego.
1Oileniezaznaczonoinaczej,wszystkiecytatyzpismSłowackiegoorazukładitytułyutwo-
rówpodajęwedługwydania:J.Słowacki,Dzieła,t.1–14,red.J.Krzyżanowski,Wrocław1959.Cyfra
rzymskaoznaczanumertomu,arabskanumerstrony.