Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ROZDZIAŁI.LITERATURAAPRAWOIKULTURAPRAWNA–ZAGADNIENIAMETODOLOGICZNE
dekonstrukcjonistycznympropozycjomJacquesaDerridy29,jakizwolennikompo-
zytywizmuprawniczego,wypracowałoryginalnąkoncepcjębliskąteoriomkultu-
rowym.Zakwestionowałmożliwośćstworzeniajednejwiążącejinterpretacjitekstu
zarównoprawnego,jakiartystycznego.Uznałzakonieczneuwzględnieniezako-
rzenieniawsposobiekreowaniaorazhistorycznychispołecznychokolicznościach
jegopowstania.WpierwszymdwudziestoleciuXXIwiekupopularnośćbadańnad
prawemiliteraturąwciążbyładużaiłączyłasięzpowstawaniemspecjalistycznych
periodyków
30,znaczącychmonografiiorazpraczbiorowych31,atakżepopularnego
podręcznikaakademickiegoRichardaPosnera32.
Zliteraturoznawczegopunktuwidzeniabadanianurtulawandliteraturestano-
wiąpropozycjęinspirującą.Wykorzystującjewrozważaniachnadpolskimroman-
tyzmem,należyjednakzachowaćostrożnośćzarównozewzględunaodmienność
postrzeganiaprzedmiotubadańprzeprowadzanychwróżnychregionachgeogra-
ficznych33,jakirodzajanalizowanychtekstów.Możliwośćzastosowaniawypraco-
wanejwkrajachanglosaskichmetodologiiokazujesięczęstoograniczona.Wynika
tozodmiennościobowiązującegonaWyspachBrytyjskichiwStanachZjednoczo-
nychsystemucommonlaw,wktórymistotnąrolęodgrywaprecedens34,wprzeci-
wieństwiedoobowiązującegowEuropietzw.systemukontynentalnego,którego
najistotniejszączęściąjestprawostanowione.Takżeinnapozycjadziedzictwaepo-
kiromantyzmuwkulturzeanglosaskiejipolskiejskutkujenieprzekładalnością
wielupojęćiterminów35.
29J.Derrida,BeforetheLaw,w:ActsofLiterature,red.D.Attridge,NewYork1992.TekstDerridy
jestpoświęconyinterpretacjikrótkiegoutworuFranzaKafkiPrzedprawem.
30CzasopismoflLawandLiterature”ukazujesięod1988rokuwNowymJorku.
31I.Ward,LawandLiterature.PossibilitiesandPerspectives,Cambridge1995;M.Aristodemou,
LawandLiterature.JourneysFromHertoEternity,Oxford2000;FatalFictions:CrimeandInvestigation
inLawandLiterature,red.A.L.LaCroix,R.H.McAdams,M.CravenNussbaum,Oxford2016;The
OxfordHandbookofEnglishLawandLiterature,1500-1700,red.L.Hutson,Oxford2017.
32R.Posner,LawandLiterature,wyd.3,Cambridge2009.
33Opozycjasystemuprawakontynentalnegoianglosaskiegocommonlawskutkujeodmien-
nympodejściemdointerpretacjiprawa,roliindywidualnegoorzeczeniawsystemieprawnymoraz
pozycjiimetodykiedukacjiprawniczej.Więcejnatematspecyfikicommonlawzob.np.R.Tokar-
czyk,Komparatystykaprawnicza,Kraków1999,s.140–145.
34Oznaczatoprzyznanieorzeczeniomsądowymmocyobowiązującegopowszechnieprawa.
35Wyjątkowośćiodmiennośćpolskiejliteraturyromantycznejzostałaodnotowanawprzewod-
nikuTheCambridgeHistoryofPoland.FromAugustusIItoPilsudski(1697-1935),Cambridge1941:
flTheromanticliteratureofPolandincertainofitscharacteristicsstandsaloneamongthelitera-
turesofEurope.ItholdsauniquepositionnotonlyinthehistoryofPolishliterature,butinthe
historyofPolishnation”(s.324).
