Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROMANTYCYWOBECPROBLEMATYKIPRAWNEJ.REKONESANS
25
Pouwzględnieniuwymienionychzastrzeżeńmożnastwierdzić,żezapropo-
nowanewramachbadańlawandliteraturekategorie,zwłaszczadotycząceprze-
strzeni,bohateraliterackiegoirolitekstuprawnegowtekścieartystycznympo-
zostająużytecznyminarzędziami,którepozwalająnaposzerzenieperspektywy
interpretacyjnejutworówSłowackiego.Zkoleipotraktowanietekstówprawnych
(ustaw,kodeksów,konstytucji)jakotekstówkulturyokazujesięinspirującewkon-
tekścieoddziaływanianajegotwórczośćhistorycznychpomnikówprawa,takich
jakStatutylitewskie,bliskiepoeciezwłaszczawestetyzującejrecepcjiTadeusza
Czackiego36.Wreszcieuznanierozprawysądowejzazjawiskopokrewnewwymo-
wiedramatowirozwijamożliwośćinterpretacjistworzonychprzezSłowackiego
scenprocesowych,obrazówprocedurprawnychitowarzyszącychimsposobów
konstruowaniaświataprzedstawionego.
ROMANTYCYWOBECPROBLEMATYKIPRAWNEJ.
REKONESANS
Rolatematuprawaizagadnieniakulturyprawnejwliteraturzeromantycznej
kształtowałasięwrelacjidowzorcówoświeceniowych,którewXIXwiekuulegały
modyfikacjom.RedaktorzypracyLiteraturawgranicachprawawidzieliprzyczyny
tegostanurzeczywprzemianacheuropejskiegomodeluedukacyjnego:
DlastarożytnychGrekówiRzymianprawnikbyłwłaściwieoratorem,awEuropieno-
wożytnejretorykastanowiłapodstawęedukacjiconajmniejdoXVIIIwieku.Potemzaś
długojeszczeuważano,żedobraorientacjawdziedzictwiehumanistykijestczymśnie-
zbywalnymdlabiegłościwzawodachprawniczych.Początekśredniowiecznymuniwer-
sytetomdałystudiaprawnicze,wsposóbnaturalnypowiązaneznauczaniemfilozofii,
historii,filozofiiiteologii.
SytuacjazmieniłasięwpołowiewiekuXIX,m.in.podwpływempozytywizmusensu
largo,tudzieżpozytywizmulogicznego,sprowadzającegoznaczeniedotego,cowery-
fikowalneempirycznie,Prawnicyzaczęliwyżejaniżelistudiumliteraturycenićsobie
koligacjeznaukamispołecznymi,najpierwzsocjologią,potempsychologią,awreszcie
ekonomią37.
ZgodnieztymirozpoznaniamiwzajemnawięźprawailiteraturyuległawXVIII
iXIXwiekuznacznemuwzmocnieniu.Byłotozwiązanezarównozprzemianami
36Zob.T.Czacki,Olitewskichipolskichprawach,oichduchu,źrzódłach,związkuiorzeczach
zawartychwpierwszymstatuciedlaLitwy1529rokuwydanym,t.1–2,Warszawa1800–1801.
37Literaturawgranicachprawa,s.10.
