Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Wokółkulturykonsumpcyjnej
Kulturakonsumpcyjna,jakopojęciewskazująceuleganiewartościommaterialnym,zdajesięnie
przystawaćdoislamu.Nastawienienakonsumpcjęwydajesięsprzecznezjakąkolwiekdoktryną
religijną.Cowięcej,granicamiędzykulturąkonsumpcyjnąakonsumpcjonizmemjestdosyćpłynna,
atenostatnistanowiswegorodzajuideologię,wktórejwartośćisensżyciajednostkiwyznaczają
konsumowaneprzezniądobra,ajejzasadniczymcelemjestmaksymalizacjaprzyjemności
zkonsumpcji.
Równoleglejednakkulturakonsumpcyjnadajemożliwośćkonstruowaniaiwyrażaniaswojej
tożsamościpoprzeznabywaneprodukty.Wtymwłaśniewymiarzestanowifundament
umożliwiającyopiszmianwstylukonsumpcjipewnychsegmentówspołecznościmuzułmańskich
naZachodzie.Muzułmańskakulturakonsumpcyjnajestfenomenemwłaściwymprzedewszystkim
dlaklasyśredniej,drugiejikolejnychgeneracjimuzułmanówmieszkającychnaZachodzie.
Nabywaneproduktymajązjednejstronyreligijnycharakter,zdrugiejzaśwpisująsięwnurt
kulturykonsumpcyjnej,aczęstotakżemłodzieżowejczymasowej.Wliteraturzeokreślasięjąjako
pop-islam
14albocoolislam15–jednoznaczniepodkreślającmłodzieżowyizwiązekzkulturą
masową.Zerwanienowegoislamuztradycjąiortodoksjąbadaczeilustrują,stosującprzyciągające
uwagęzbitkisłownetakiejak:„międzypopemadżihadem”
16,czy„colaiKoran”17.Związekzklasą
średniąikonsumpcjąwidaćwinnychkolejnychokreśleniach–„klimatyzowanyislam”
18,czy„islam
rynkowy”
19;pierwszewskazujenagrupędocelową,przedstawicieliklasyśredniejiwyższej,którzy
znowymislamemzapoznająsięwklimatyzowanychsalach,drugi–narynkowykanałdystrybucji
przekazureligijnego.
Wkraczaniaislamudokulturykonsumpcyjnejipojawieniasięcharakterystycznejkategorii
muzułmańskichproduktówniemożnarozpatrywaćwpróżni,woderwaniuodinnych,podobnych
procesówizjawisk.Produktymuzułmańskiemogłysiępojawićdziękiwykształceniusię
specyficznejkulturykonsumpcyjnej,zaśichreligijnycharaktermożnaodnieśćdocałejgamy
produktówetnicznychireligijnych,którebudująswojąmarkęwodpowiednichgrupach
docelowych.To,żelalkawhidżabiebudziwiększezainteresowanieniżczarnoskóraBarbie,
aoegipskimkaznodzieiAmrzeChalidziesłyszysięobecniewięcejniżojegoamerykańskim
odpowiednikuMarionieGordonie,znanymjakoPatRobertson,makilkaprzyczyn.
Popierwsze,odpoczątkuXXIw.międzynarodowaopiniapublicznazmuszonajestdowiększego
zainteresowaniaświatemislamu,cozwiązanejestzsytuacjągeopolityczną,toczącymisię
naBliskimWschodziekonfliktami,atakżeprocesamimigracyjnymizpaństwmuzułmańskich
naZachód.Drugimpowodemjestcharakterislamu,któryobejmujetakżekulturęidokładnie
określasposóbfunkcjonowaniajednostkiispołeczności.Dajetowiększemożliwościkreowania
muzułmańskichproduktów,którewwypadkuinnychgrupreligijnychniemiałybyuzasadnienia
–np.modadlareligijnychmuzułmanek,bezodsetkowerachunkibankowedlareligijnych
muzułmanów.Zdrugiejstronysprawia,żerynekproduktówmuzułmańskichjesttrudnydlaosoby
zzewnątrz,nacorzutujespecyfikaprawamuzułmańskiegoiniezawszejednoznacznieokreślone
kategorierzeczydozwolonychizakazanych–halaliharam.Dotyczytonaprzykładrynku
żywności,aletakżemuzykiczygierkomputerowych.Wreszcie,muzułmańskakultura
konsumpcyjnajestzjawiskiemrelatywnienowym,copodkreślająautorzynielicznychpublikacji
poświęconychtemuzagadnieniu
20.
Kulturakonsumpcyjna
