Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czyteżnacesarstwiemonarchistów
59
.Tutajrównieżwystąpienia
przeciwkoortodoksjisąnajbardziejzuchwałe.ToweWłoszechGior-
danoBrunonegujebóstwoChrystusa
60
i—wykorzystującnarrację
astronomiczną—tworzyrodzajpanteistycznejgnozyporównywanej
dopóźniejszychsystemówSpinozyiHegla(stądprześladowaniatego
filozofazatezyDastronomiczne”,cowywołujedziśtylenieporozumień
itworzyfałszywemityhistoryczne)
61
.TowItaliirozprawiasiękry-
tycznienasalachuniwersyteckichnatematpodstawowychdogmatów
chrześcijańskich,międzyinnymionieśmiertelnościduszy
62
.NaPół-
wyspieApenińskimpojawiająsięzwarteśrodowiskatworząceswój
własnyalternatywnyświatopartynacnotachantycznych
63
,choć
nieprowadząoneotwartejwojnyzKościołem(nieczynitegonawet
N.Machiavelli),leczconajwyżejnaśmiewająsięwswoichsalonachini-
skonakładowychksiążkachzreligijnychpraktykczyżyciazakonnego.
TwórcyiodbiorcywłoskiegoRenesansuoficjalnienieopuszczają
Kościoła,iniedokonująapostazji,choćnieznajądogmatów,zasad
wiary,nieczytająBiblii.Traktujątowszystkojakohistorycznyprzesąd,
któremuprzeciwstawiającoś,cosamiuważajązanaukę,acowrze-
czywistościjestdziwacznąmieszankąracjonalizmu,arystotelizmu,
awerroizmu,neoplatonizmu,neopitagoreizmu,astrologii,alchemii,
magii,okultyzmu,wierzeńantycznychtypupanteistycznego.Niejest
tonaukawnaszym(empirycznym)rozumieniutegoterminu,alero-
dzajpanteistycznejwizjikosmosupoznawanejdrogąspekulatywną;
59
Zob.dobryprzeglądtekstówźródłowychuJ.Kraye(red.),CambridgeTranslationsofRe-
naissancePhilosophicalTexts,t.II,PoliticalPhilosophy,Cambridge1997,s.69-246.
60
G.Bruno,PrzeciwkoboskościChrystusa[?],[wo]A.Nowicki(red.),Wypisyzhistorii...,
s.100-102.
61
F.Fiorentino,IlpanteismodiGiordanoBruno,Napoli1861,s.113-162;M.A.Granada,
Martinez,GiordanoBruno,laBibliaylareligión:Lasaguassobreelfrmamentoyla
uniónconDios,[wo]Idem(red.),Cosmologia,teologiayreligiónenlaobrayenelpro-
cesodeGiorardoBruno,Barcelona2001,s.203-220;M.J.SotoBruna,Absolutoenla
metafisicadelinfnitodeGiordanoBruno,[wo]Ibidem,s.129-148;E.Voegelin,Religion
andtheRiseł,s.168-176;H.Védrine,LaconceptiondelanaturechezGiordano
Bruno,Paris1999,passim,szcz.s.322-344.
62
P.F.Grendler,IntellectualFreedominItalianUniversities:TheControversyovertheIm-
moralityoftheSoul,[wo]J.M.deBujanda,LecontrôledesidéesdlaRenaissance,
Genève1996,s.31-48.
63
Q.Skinner,TheFoundationsofModernł,t.I,s.69-112.
39
