Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozdział1.Otyłośćinadwaga:konsekwencje,uwarunkowania,czynnikiryzyka
tychzaburzeń(dziewczynyczęściejniżchłopcyrozwijajątakżeinnezabu-
rzeniapsychiczne;ibidem).Czasadolescencjiiwczesnadorosłośćtookres
ryzykadlarozwojuzaburzeńjedzenia.Jesttojednakokres,wktórymczę-
ściejwystępujątakżeiinnezaburzeniapsychiczne.Czynnikamiryzyka
sąrównieżokresystosowaniadiet(np.zeznaczącąrestrykcjąkalorii)lub
poszczenia,poktórychnastępująwzbudzoneprzezdietęaktyobjadania
się,którepoprzedzająwystępowaniezaburzeńjedzenia1.Czynnikiemry-
zykasąrównieżsilneobawydotyczącewzrostuwagiciałaoraznegatywne
wyobrażenialubprzekonaniaowłasnymciele(por.ibidem).Rolaotyłości
wetiologiizaburzeńjedzenianiejestjasna,alewiększośćbadańwskazuje
nato,iżprzedrozwojemzaburzeńjedzeniapacjencimająwagęwnormie
(ibidem).Wymienioneczynnikiryzykamogąrównieżpoprzedzaćwystępo-
wanienadwagiczyotyłościlubwspółwystępowaćznadmiernąwagąciała.
Wetiologiizaburzeńjedzeniastwierdzasięwystępowaniewieluin-
nychpsychospołecznychczynnikówryzyka,któreniesąraczejczynnikami
zwiększającymiryzykowystępowaniaotyłościlubnadwagi(bezobjawów
psychopatologicznych).Jacobiiin.(2004)wskazująnapoprzedzająceza-
burzeniajedzeniawystępowaniezaburzeńosobowości,zaburzeńlękowych
lubzaburzeniaobsesyjno-kompulsyjnego(wprzypadkuanoreksji).Po-
dłużnebadaniapodkreślająprzedewszystkimrolęwysokiejnegatywnej
afektywnościwetiologiizaburzeńjedzenia,jednakczynniktenniejestspe-
cyficzny(tj.występujetakżeprzedinnymizaburzeniamipsychicznymi).
Przedwystąpieniemzaburzeniaosobyzbulimiąlubanoreksjączęściej
niżosobyzpopulacjibezzaburzeńpsychicznychdoświadczająznaczących
negatywnychdoświadczeńżyciowych(ibidem).Jednakżerolategoczynni-
kaniejestanibardzojednoznaczna(tj.niewszystkiebadaniapotwierdzają
tęprawidłowość),aniniejestonspecyficznytylkodlazaburzeńjedzenia.
1Ponieważstosowaniedietjesttraktowanejakoobjawzaburzeńjedzenia,atakżejeststrategią
stosowanąwprewencjiileczeniunadwagiiotyłości,należypodkreślićróżnicemiędzystosowaniem
dietyjakoobjawemzaburzeniaastrategiąleczniczą.Wprogramachleczeniaiprewencjizasadniczo
stosujesię:(1)dobraniedietywzakresieodpowiednich,korzystnychdlazdrowiaproporcjiskładników
odżywczych;(2)restrykcjękaloriiwwypadkuosóbzotyłościąibezzaburzeńpsychicznych,alerezy-
gnacjęzposzczenia,czylispożywaniaponiżej800kilokaloriidziennie;(3)regularnespożywaniepo-
siłków,3–4razydziennie.Dietystanowiąceczynnikryzykadlarozwojuzaburzeńjedzenialubbędące
wprostichsymptomemnaogółniecharakteryzująsięwymienionymicechami.Polegająonenatomiast
naniejedzeniuodranadogodzinwieczornych(spożywanie1–2posiłkówdziennie)lubopierająsię
nastałejrestrykcjikaloriidopoziomuposzczenia(800kilokaloriidziennie).Naprzykład,pacjenci
zanoreksjąmogąstosowaćobniżeniepoziomówspożywanychtłuszczówdopoziomuszkodliwegodla
zdrowia.Osobyzzaburzeniamijedzeniaćwicząintensywniewcelukontroliwagiciała;ćwiczeniate
przekraczająjednakzalecanąilośćaktywnościfizycznejdziennie(np.ćwicząintensywnieprzezponad
1,5godz.,cowkonsekwencjiprzynosirównieżnegatywneefektydlazdrowiasomatycznego).