Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
siępodobnetajemnebractwo-tymrazemjednak,zanamowąeks-
centrycznegomilionera(tłumaczyon,żewogromnychStanach
pomysłwykreowaniapaństwajestśmiesznieskromny),jegoczłonko-
wiepostanawiająmierzyćwyżejistworzyćobszernączterdziestoto-
mowąencyklopedięiluzorycznejplanety,zwanejTlönem,atodzieło
zkoleiposłużyzapodstawędonapisaniakolejnegoopracowaniatejże
planety,alejużwjednymzjejjęzyków:maononosićtytułOrbisTer-
tius.
Wroku1942następuje„pierwszewtargnięcieświatafantastycz-
negodoświatarzeczywistego”⁵,bowiemwwielkiejskrzynizesrebrną
zastawą,przysłanejpewnejksiężnej,znalazłasiębusolazliteramipo-
chodzącymizjednegozalfabetówTlönu.Kolejnyincydentstanowiło
pojawieniesięciężkiegostożkaośrednicynaparstka,którywykonano
zmetalunieztegoświata.Odnalezionogopośródrzeczyzmarłego
wgospodziemłodzieńca.Dowiadujemysię,żetakiestożki„sąwyob-
rażeniembóstwawpewnychreligiachTlönu”6.
Niesamowitośćpotęgujesięnaostatniejstronieprozy,gdziepisarz
przepowiada,żezajakiśczaszniknąznanenamjęzykiistopniowo
całyznanynamświat,niemogącoprzećsięlogicznejspójnejkonstruk-
cjitej„iluzorycznejplanety”
,staniesięTlönem.
ii.
Mimokunsztu,zjakimBorgesopisujeTlön,nieposuwasięjednakdo
sporządzeniaatlasutejplanety,niemówiteżwprostoreligijnychprze-
konaniachjejmieszkańców,czyichwierzeniachdotyczącychtopogra-
fiiświatapozagrobowego.Dośćniezwykłezaświatypojawiająsięzato
winnymfascynującymutworzetwórcyFikcjiiAlefu,aprzebywa
wnichwielkimyślicielreformacji,zwany„nauczycielemNiemiec”
,Phi-
⁵Tamże,s.172.
6Tamże,s.173.
20
