Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Studianadgranicamiipograniczami:ogólnenurtyiagendybadawcze
Wielokulturowośćtegomiastaposiadającawnimwielowiekowąhistorię,poza
trudnymiokresami,rzeczywiścieprzyczyniałasiędojegokulturowegoczyeko-
nomicznegorozkwitu.Wodniesieniudoprzeszłościmożnaspoglądaćnaniąjako
fundamentkulturowegodziedzictwategomiastairegionu,zaśwodniesieniudo
przyszłościniewątpliwiestanowiwspólnydlawszystkichwyodrębniającychsię
wniejgrupspołecznychpotencjałdlaichdalszego,wspólnegorozwojunawielu
płaszczyznachżycia(Błahut2010:62).
DlamiastpodzielonychwEuropieŚrodkowo-Wschodniejbezwątpieniaprze-
łomowymmomentembyłupadekżelaznejkurtyny,którytootworzyłdrogędo
rozwojuwspółpracyibudowydobrosąsiedzkichrelacji.Wówczasteżpowstało
wielepracpoświęconychprocesowinsklejaniamiast”(Makaro2007a;Opiłowska
2009;Kulczyńska2014;Joenniemi,Sergunin2011)orazraportującychoskutkach
otwarciagranicyipolityczno-społecznychprzeobrażeniachnapograniczach(Li-
siecki1995;Osękowski,Szczegóła1999;Schultz,Nothnagle1996;Schultz1998,
2001,2005a,2005b;Jajeśniak-Quast,Stokłosa2000;Stokłosa2003;Kaczmarek
2011;Jańczak2013;Sternberg2017).
1.3.2.Kontekstintegracjieuropejskiej
Zkoleipracepisanewduchuparadygmatuintegracyjnego(Makaro2019)kon-
centrująsięnaopisieprzebieguintegracjiieuropeizacjioraznaczynnikachikon-
tekstach,którejeułatwiająbądźutrudniają(Kurcz1993;Dębicki,Doliński2013;
Dębicki,Tamáska2014;Opiłowska2017b;Dolińska2018).Oniepowodzeniach
wprocesieintegracjipisałm.in.ZbigniewKurcz,poddającrefleksjinegatywne
rozstrzygnięciereferendumweFrankfurcienadOdrąwsprawietransgranicznej
liniitramwajowej(Kurcz2012:476),atakżePerttiJoenniemiiAlexanderSer-
gunin(2011),wspominająconieudanymreferendumwHaparandziewspra-
wietworzeniawspólnegocentrumobumiast.Zdrugiejstrony,należymiećna
uwadzeto,żewcodziennychpraktykachkomplementarnośćmiast(Kwiatkowski
1997)jestkonsumowanaimożebyćodczytywanajakowskaźnikintegracji(Do-
lińska,Makaro,Niedźwiecka-Iwańczak2018).
ChristopheSohn(2014)proponujedwamodeleintegracjitransgranicznej.
Wychodzącodkoncepcjigranicyjakozasobu,twierdzi,żesamfaktotwarcia
granicniestanowiwystarczającegowarunkurozwojuprocesuintegracji,któ-
rydeterminowanyjestprzedewszystkimstrategicznymzachowaniemaktorów.
Pierwszymodel,zwanyngeoekonomicznym”,opierasięnaczerpaniukorzyści
zasymetrii,awspółpracazorientowanajestnaceleinstrumentalne(korzystanie
zróżnicwcenachproduktuczywynagrodzeń).Drugimodel,zwanynprojektem
terytorialnym”
,kładzienacisknakonwergencjęobustron,budowaniewspólnoty
transgranicznejpoprzezwzajemnezrozumienieizaufaniemiędzypodmiotami.
Współpracatransgranicznazorientowanajestgłównienadziałaniasymbolicz-
ne,mającenacelupromowaniewspólnejimaginacjiprzestrzennej,jakrównież
