Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Problematykabadawczawstudiachnadgranicamiipograniczami
23
wspólnejtransgranicznejtożsamościterytorialnej.Wbrewpozoromobamodele
niezesobąsprzeczne,alewzajemniesięuzupełniają.
Należypodkreślić,żewramachparadygmatuintegracyjnegomiastapodzie-
loneczęstobywająwprostopisywanejakolaboratoriaintegracjieuropejskiej
(Schultz2005a;Joenniemi,Sergunin2012;Gasparini1999).JoenniemiiSergunin
(2011)podejmujątematpozornej(ideologicznej)orazmocnejintegracjimiast
podzielonychikontynuująwątekinstytucjonalizacjiintegracjieuropejskiejwko-
lejnychswoichpublikacjach(2011).Tezę,żemiastapodzielonenagranicypolsko-
-niemieckiejosiągnęłynajwyższystopieńintegracjipowstąpieniuPolskidoUE,
stawiaDariuszGierczak(2017),natomiastTamásHardiiAndreaUszkai(2017)
zwracająuwagęnaprzestrzennyaspektintegracji,doktóregonawiązujerównież
AndreaSzékely(2007)-odwołującsiędoprzykładówmiastpodzielonychnagra-
nicachwęgierskich-analizujeichstruktury,któredeterminująpostępintegracji
przestrzennej.HelgaSchultz(2001)wprostopisujerelacjemiędzypolskimiinie-
mieckimiczęściamimiastpodzielonychjakoemanacjęprocesuintegracjieuro-
pejskiej.
Doparadygmatuintegracyjnegomożnarównieżzaliczyćprace,którekoncen-
trująsięnaokreślonymaspekciefunkcjonowaniapograniczylubmiast,różnych
wymiarachwspółpracytransgranicznejorazrelacjipomiędzyaktoramispołeczny-
mizobustrongranicy.Możemytutajznaleźćstudiadotycząceczynnikówsprzy-
jającychiutrudniającychwspółpracęwperspektywieporównawczej(Castañer,
Jańczak,Mart.n-Uceda2018;Decoville,Durand,Feltgen2015;Ulrich2021),jak
inakonkretnychpograniczach:m.in.polsko-niemieckim(Opiłowska,Sus2021;
Mart.n-Uceda,Jańczak2018),polsko-czeskim(Dębicki2010;Böhm2017;Kurow-
ska-Pysziin.2020;Kurowska-Pysz,Castanho,Loures2018;Dołzbłasz2015a)czy
fińsko-rosyjskim(Joenniemi,Sergunin2017;Eskelinen,Kotilainen2005).
Analiziepoddawaneteżkwestiesymetriiiasymetriimiastwspółtworzących
miastapodzielone(Brzezińska2020;Castañeriin.2018),któreczęstołącząsię
zkwestiamiekonomicznymi,leczizliczbąmieszkańców,wielkościąterytorium
orazzajmowanąpozycjąwzględemregionuicałegopaństwa,potencjałemkultu-
ralnymiinstytucjonalnymczymożliwościąprzyciąganiainwestorów.
ZdaniemMonikiBrzezińskiejasymetriemogąprzekładaćsięwniektórych
warunkachnadominacjęjednegomiastanaddrugim(Brzezińska2020:34).Idąc
wswoichanalizachdalej,badaczkawnioskuje,żewprzypadkupograniczapol-
sko-niemieckiegodominującąpozycjęzajmujestronaniemiecka(choćniejest
tosytuacjaakceptowanaprzezmieszkańcówstronypolskiej),wprzypadkuzaś
pograniczapolsko-czeskiegorolędominującąodgrywastronapolska(tamże:35).
Zróżnicowaniensił”niemusisięprzekładaćnakonkurencję-bywa,żebardziej
opłacalnadlaobustronjestwspółpraca,comożebyćszczególniekorzystnąstrate-
gią,jeśliweźmiemypoduwagęzazwyczajperyferyjnąpozycjęmiastpodzielonych
(Brzezińska2020).
Wduchuparadygmatuintegracyjnegoikoncepcjilaboratoriówintegracjispo-
łecznejpojawiająsięanalizydotyczącetego,nailemiastapodzielonestanowią