Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
PowstaławpodobnymczasiepropozycjateoretycznaHintona
iBurtona(1997)określastresmianemstanupsychicznego(mental
state),któregobezpośredniminastępstwami(alboprzejawami)są
reakcjeemocjonalneifizjologiczneorazprocesypoznawczeocha-
rakterzeradzeniasobiezestresem,takiejakzaprzeczanie,atakże
osłabienieprocesówmotywacyjnych.SpojrzenieHintonaiBurtona
nanaturęstresujestwięc,ogólnierzeczujmując,podobnedospoj-
rzeniaStrelaua,chociażmożnatakżezauważyćróżnice.Hinton
iBurtonniecobardziejpodkreślająpsychicznąipoznawcząnaturę
stresu,cowiążesięrównieżzesprawączynnikówgowywołują-
cych.Charakterystyczne,żeproponująoniużywaniewstosunku
dostresu,takjakgoujmują,nowegoterminu„psystress”,abyod-
ciąćsięwtensposóbodwieloznacznościpojęcia„stres”.
StanowiskoHobfollawkwestiinaturystresujestbardzozdaw-
kowe,ograniczyłsięonbowiemwswojejdefinicjistresupsycho-
logicznegodoogólnegookreśleniagojakoreakcjijednostkina
pewneszczególnewarunkiśrodowiska(Hobfoll,1989),bezbliż-
szegoscharakteryzowania.Możnasiętylkodomyślać,żeHobfoll,
używającterminu„reakcja”,traktujenaturęstresuwkategoriach
stanu,któryprzejawiasięwielomazmianami,takżeocharakterze
reakcjiemocjonalnych.Potwierdzeniemtychprzypuszczeńmoże
byćsposóboperacjonalizowaniaprzezniegowbadaniachempi-
rycznychstresuwkategoriachnegatywnychemocji,lękuidepresji
(Hobfoll,Lilly,1993).
Szczególnycharaktermająpoglądynanaturęstresuzapropo-
nowaneprzezAptera(1991),określaneprzezniegomianem„teorii
strukturalnofenomenologicznej”.Wprawdzieznowubadaczkon-
centrujesięwniejbardziejnageneziestresu,alewspomina
odwóchrodzajachstresu.Jedentostresnapięcia,rodzajnieprzy-
jemnegodoznania,będącyodpowiedziąnaprzeżywanierozbieżno-
ścimiędzydoświadczeniemioczekiwaniami.Będąceefektemtej
rozbieżnościnapięcie(tension)niemawtymwypadkunicwspól-
negozpobudzeniemczyaktywacją.Zgodniezzasadąodwracalno-
ściwujmowaniudoświadczeniamotywacyjnego,tosamodo-
świadczenie,naprzykładszybkajazdasamochodem,możebyć
uchwyconewkategoriachposzukiwaniastymulacji,iwtedynie
powodujestresunapięcia,albomożebyćujmowanewkategoriach
