Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmieńswojeego
7
ipełnymzakresemstanówpsychicznych
9
.Tozaśkształtujesposób,
wjakirozmawiamyzdziećmiijakprzebiegająnaszekontakty.Komen-
tujemy:DOch,jakijesteśzabawny!”lubDCzyjesteśniegrzeczna?”.Takie
interakcjestymulująpojawieniesięintersubiektywności–uznaniasiebie
jakobytuodrębnego,alepozostającegowrelacjidoinnych.
Totylkokwestiatygodni,zanimmałedzieckozacznieinicjować
iuczestniczyćwzachowaniachkształtującychiwzmacniającychwięzi
społeczne.Weźmynaprzykładuśmiech.Wielurodzicówtwierdzi,że
ichnowonarodzonedzieckosiędonichuśmiecha.Atoczęstowcalenie
jestuśmiech,alegrymasspowodowanygazamitrawiennymi.Wciągu
sześciutygodnijednakwiększośćdziecijużcelowoodwzajemniuśmiech.
TenuśmiechspołecznystanowikamieńmilowywrozwojuJa–jestprzy-
kłademintersubiektywności,sygnalizującympoczątekkomunikacji
społecznej.Jeślispojrzyszbezpośrednionadwumiesięcznedziecko,
najprawdopodobniejbędziesięintensywniewciebiewpatrywaćisię
uśmiechać.Jeśliodwzajemniszuśmiech,będziesięuśmiechaćjeszcze
bardziej,ażzacznieciesięśmiać!Jeśliodwróciszwzrok,dzieckoprze-
staniesięuśmiechać
10
.Badaniaobrazowemózgupokazują,żemózgowe
ośrodkinagrodyuaktywniająsię,gdymłodematkioglądajązdjęcia
swoichuśmiechniętychdzieci,aleniewtedy,gdyzdjęciaprzedstawiają
maluchymarszczącebrwi
11
.Jeśliktośsiędonasuśmiecha,amyten
uśmiechodwzajemniamy,tonietylkosygnalizujemynasząuwagę,ale
takżenawiązujemyznimpozytywnykontaktspołeczny.Wyobraźsobie,
jakbyśsięczuła/czuł,gdybyktośwodpowiedzinatwójuśmiechalbonie
zareagował,albosięodciebieodwróciłlubposłałcigniewnespojrzenie.
Zakładam,żepojawiłbysięzawód.Natymwczesnymetapierozwoju
uśmiechspołecznytostrategiastosowanaprzezdzieci,pozwalającaim
dowiedziećsię,ktojelubi.Początkowouśmiechająsiędowszystkich,
zczasemstająsiębardziejwybiórcze.Podkoniecpierwszegoroku
życiawiększośćmaluchówboisięobcych
12
.Odzwierciedlatorosnącą
świadomośćinnychiwzmocnieniewięzizczłonkamirodziny.
