Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wstęp■13
W2006rokuwStawropoluopublikowanomonografięnatemattoponimiiwe
WładcyPierścieniTolkiena(Ługovaja2006).Pomimokilkuinteresującychwnio-
skówzanalizynazwgeograficznychekscerpowanychzdziełaTolkiena(natemat
strukturynazw,znaczenia,kategoriinswój-obcy”odbitejwnazwach)występu-
jącychwtejpracy,głównejejzałożeniemetodologicznedotyczącetraktowania
nazwwłasnychwtekstachliterackichjakoonimówwirtualnychniemogłobyć
uwzględnionewmojejpracy.Autorkaodwołujesiędoznanejzhistoriifilozofii
koncepcjiświataidealnego(bezcielesnychideiwujęciuPlatona),któremumaod-
powiadaćprzestrzeńwirtualna-przeciwstawionegoświaturealnemu.Wirtualna
przestrzeńpojmowanajesttujakoswoistanmentalnamaparealności”występu-
jącawutworzeliterackim,natomiastspecyficznąformąistnieniatejprzestrzeni
jestwirtualnaonomastyka,która-wedługautorki-rozumianajestnadwaspo-
soby:jakononomastykaświataInternetu”oraznonomastykautworówgatunku
fantasy”(Ługovaja2006,s.26).Założenietonieodpowiadazkoleiteoriiświatów
możliwychwyjaśniającejodrębnośćtworzonejprzezpisarzakrainy,ponadtowni-
niejszejpracyprzyjmujęinneznaczeniesłowawirtualny:onimiawirtualnatona-
zwywłasnewystępującewInternecie,natomiast-wedługnomenklaturyprzyję-
tejwpolskichbadaniachonomastycznych-nazwywłasnewdziełachliterackich
toonimialiteracka.Sprawąspornąjesttakżeniewyjaśnionydokońcapodziałga-
tunkówwomawianejksiążceotoponimiiwdzieleTolkiena:przestrzeńwirtualna
mabyćcharakterystyczna(tylko?)dlagatunkufantasy.
Badaniewarstwyproprialnejwutworachfantasyzewzględunazłożonąstruk-
turęświataprzedstawionegotychdziełwymagapewnychwyjaśnieńdotyczących
światówmożliwych.Odbiorcatekstumatudoczynieniazkrainąodrębnąwo-
becznanejmurzeczywistości,ajednakpodczaspercepcjiświataprzedstawionego
uruchamiająsięprocesyporównująceobaświaty,zkoleipewnenzakorzenienie”
światapowieściwrealnejrzeczywistościskutkujewystępowaniemrealistycznych
onimówwepickiejwersjifantasyiwielunazwautentycznych-wfantasyhisto-
rycznej.Problemodbiorupowieściczyopowiadaniawzwiązkuztymłatwiejjest
wyjaśnićprzyodwołaniudokoncepcjiświatówmożliwych(Martuszewska1994),
którecharakteryzująróżnetypyfikcji,nietylkofantastyczną,dobudowyświata
przedstawionego,jegoelementówkonstrukcyjnychirelacjidoinnychświatów
(np.mitów),lecztakżedosposobówposzerzeniaświatawwymiarzeprzestrzeni.
AndrzejZgorzelski,badającparametryprzestrzenneświatafikcyjnegowfanta-
styce,poszerzenietodostrzegawśródczynnikówkształtującychnowymodel
świata-najistotniejszywyznaczniknowejstrukturygatunkowej,odcinającejsię
odkonwencjimimetycznych,któreumieszczałyakcjęutworuwmniejlubbardziej
znanychczytelnikomgranicachgeograficznychczytopograficznych(Zgorzelski
1994,s.27).Fantastycznyświatlogicznieskonstruowanyjestwięcmiejscemwy-
