Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12■nazwywłasnewprzestrzeniliterackiejiwirtualnejtypufantasy
formnazewniczychjakichśdydaktycznychcelów.Onimyniepolskiejproweniencji,
złożonezrozmaitychsylablubgłosekczęstotakdobranych,byniekojarzyłysię
zeznanymijęzykamieuropejskimi,azatemnazwyobce,sztuczne,strukturybę-
dącezbioremdźwięków,aniemająceznaczenia-totypoweelementyprzestrzeni
fantasy,odpowiedniontłumaczące”tęprzestrzeń.Nazwywłasneoprzedstawio-
nychtucechachopisująiwyjaśniająodrębnośćświataprzedstawionegoanalizo-
wanychtekstów.Okazujesięwięc,żeliterackieiwirtualneonimynabierajązna-
czeniawzwiązkuzokreślonymukłademdźwięków(por.Kurcz1987).Zjawisko
symbolizmufonetycznegowiążesięzwłaszczaznazewnictwemrozmaitychistot,
potworów,stworzeńcałkowicieodmiennychniżludzie,przedstawicielirasin-
nychniżrasaludzka,którezwłaszczaintensywniezasiedlająprzestrzeńtekstów
gierfabularnych.Wynikastądkolejnatrudnośćwinterpretacjielementówświata
przedstawionegowopowieścifantasy:nazwystworzeńskładająsięnaoddzielną
klasęnazwwłasnych,którychcechypoczęścizostałyjużprzedstawione,jednak
klasatawbadaniachonimiiliterackiejniebyładotądbranapoduwagę,choćono-
maścianalizowaliposzczególnenazwyobcychistot,dlauproszczeniazwanych
nie-ludźmi.Cechynurtufantastyczno-baśniowego,wyodrębnionegozewzględu
naspecyficznedenotatywutworachdladzieci(jak:rusałki,skrzaty,krasnoludki,
boginki,roboty,maszynylicząceitp.,zob.Kosyl1993a,s.91),nieobejmująjednak
tegotypudenotatówwfantasy,powieściachdladorosłych.Wbajkachzpresupono-
wanymczytelnikiemdziecięcymnazwywłasnedziwnychstworzeńpełniąfunkcję
główniesemantyczną,ekspresywnąlubdydaktyczną.Wutworachdladorosłych
takżemogąpełnićtefunkcje(możeopróczdydaktycznej),wzbogaconeofunkcję
intertekstualną,leczstatusontologicznydenotatówomawianychnazwwłasnych
jestzupełnieinny-wynikazpodstawowegozałożeniakompozycyjnegoanalizo-
wanejprzestrzenifantasy,wktórejwszystkierasysąpowołanedożycianatych
samychprawach,domagająsięrównoprawnegotraktowania,zwłaszczażeludzie
sątylkojednązras.PorazkolejnywypadasięwięcodwołaćdoesejuTolkienaOn
FairyStories(Obaśniach),wktórymautorzamieszczacenneuwaginatematkra-
inynazwanąFaërie,stwarzanąnfantazjowaniem”(fantasy),rozumianymjako
tworzenielubzaglądaniedoinnychświatów-logicznych,wewnętrzniespójnych,
magicznych,choćzelementamirealistycznymiorazzcudownościąniecałkiem
nztegoświata”.Nakreślonytucharakterprzestrzeniwykluczaliteraturępodróżni-
czązcudownościąprzejętązrealnegoświata,literaturęodwołującąsiędomarzeń
sennych,jakrównieżbajkizwierzęce,nwktórychfizycznośćmówiącychzwierząt,
będącychgłównymibohaterami,jestjedyniemaskądlapostaciludzkichiśrod-
kiemwybranymprzezautoradlaosiągnięciaprzewidzianegocelu,takiegojakpo-
uczenie,satyra,morałitd.”(Oziewicz2005,s.20).
