Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stycznafilozofiaekonomii(tzw.szkołasalamancka)ikontynuującajejdo-
robekteoretycznyszkołaaustriacka(CarlMenger,EugenvonBöhm-
-Bawerk,LudwigvonMises)orazteorieprawazwyczajowegoiładuspon-
tanicznego(BernarddeMandeville,JamesTucker,DavidHume,Adam
Ferguson,ThomasReid)23.
Umownieprzyjmujesię,żepowstanieneoliberalizmubyłozwiązane
ztzw.kolokwiumWalteraLippmanna(Paryż,26-30.08.1938),wtrakcie
któregozostałysformułowanepodstawowezasadydoktrynalne.W1947r.
zinicjatywyF.HayekazostałoutworzoneTowarzystwoMont-Pelerin,bę-
dącewswymzałożeniuorganizacjąpromującąideeneoliberalizmu.Punk-
temwyjściadorozważańteoretykówneoliberalizmujestocenaprzyczyn
iskutkówspadkupopularnościliberalizmuorazprzyczynkryzysukapita-
lizmuwokresiemiędzywojennym.Zdaniemneoliberałówobateproblemy
sązesobąściślezwiązane,gdyżkryzyskapitalizmubyłnastępstwemodej-
ściaodzasadtradycyjnegoliberalizmu,wkroczeniapaństwabezpośrednio
wsferęekonomicznąispołeczną.Twierdząoni,żezłamaniezasadwolnej
konkurencji,poddaniesięnaciskowimaswpostacipolitykireformsocjal-
nychiekonomicznychorazutożsamieniedemokracjizrównościąispra-
wiedliwościąspołecznąspowodowałowzrosttendencjitotalitarnych(ko-
lektywistycznych)wEuropieiStanachZjednoczonych24.Natejpodstawie
sformułowanyzostałpostulatprzywróceniazasadgospodarkiwolnokon-
kurencyjnej.
WsposóbdosyćzwięzłypojęcieneoliberalizmuprzedstawiaSubirSin-
ha,którypisze,że:
Neoliberalizm-nowamoralnośćostatnichdwóchdekad-byłkonstruowanyjako
projekt,którymiałzaradzić„kryzysowinormalności”liberalizmukorporacyjnego,
wywołanemubojowymiwystąpieniamiświatapracy,nowymikonfliktamispołecz-
nymi,następstwamiwojnywWietnamieorazogólnymwyczerpaniemsięmodelu.
Politykaneoliberalnapołączyławieleżnychelementów:indywidualizm,wolność
wyboru,społeczeństworynkowe,leseferyzm,minimalizacjęingerencjirząduwgo-
spodarkę,silnąwładzęwsferachpozagospodarczych,społecznyautorytaryzm,
dyscyplinę,hierarchięipodporządkowanie,atakżekultnarodu.Takakombinacja
stanowi„politykęwsparcia”dlaobowiązującychprogramówwdrażanychwkrajach
poddawanychneoliberalnymreformom25.
Głównymzadaniempaństwawsferzegospodarkiisprawspołecznych
jestzapewnienieramprawnychfunkcjonowaniamechanizmówrynkowych
___
___
___
___
___
_
23K.Dziubka,B.Szlachta,L.M.Nijakowski(red.),Ideeiideologiewewspółczesnymświecie,
WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2008,s.162.
24F.A.Hayek,Drogadoniewolnictwa,WydawnictwoNiepodległość,Warszawa1989.
25S.Sinha,Projektneoliberalnyamożliwościspołeczeństwaobywatelskiego,(w:)A.Saad-Filho,
D.Johnston(red.),Neoliberalizmprzedtrybunałem,KsiążkaiPrasa,Warszawa2009,s.261.
18