Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wwarunkachwolnejkonkurencji.Dotyczytozwłaszczaprawawłasności,
umów,związków,stowarzyszeńiosóbprawnych.Państwomarównież
prowadzićaktywnąpolitykęantyinflacyjną.Ingerencjapaństwaogranicza
siędotychdziałówgospodarki,któresą„społeczniepożądane”,lecznie
mogąbyćprowadzoneprzezprzedsiębiorstwaprywatne(np.częśćusług
zdrowotnychisanitarnych,usługikomunalne,budowadrógitd.)lubtych,
któresąnierentowne.Wkwestiipomocysocjalnejpaństwaneoliberałowie
uważają,żepowinnaonamiećcharakterograniczonyiobejmowaćjedynie
teosoby,któreznajdująsięwkrańcowotrudnejsytuacji.Pomocmamieć
charakterjednostkowy,charytatywnyiniemożeprowadzićdoredystrybu-
cjidóbrmaterialnychmiędzyposzczególnymigrupami.Zanajlepsząformę
walkizubóstwemuznająoniwzrostzamożnościcałegospołeczeństwa,
atakijestmożliwytylkowwarunkachwolnejkonkurencjiinierówności
ekonomicznej,któragwarantujebodźcedlainicjatywyindywidualnej,
przedsiębiorczościipracowitości.Donaczelnychwartościpolitycznych
neoliberalizmuzaliczasię:wolność-pojmowanąwsposóbnegatywny,
tj.jako„brakprzymusu”,sprawiedliwośćkomutatywną-opartąnazałoże-
niu,iżjedynymkryterium„sprawiedliwej”płacy,dochodówjednostkilub
cenyjestichwartośćrynkowa(rezultatdziałaniapodażyipopytu),oraz
praworządność-urzeczywistnianązapomocąspecyficzniepojmowanego
prawa,tj.abstrakcyjnych(ogólnych),znanych,pewnychipowszechnie
obowiązujących(równychwobecwszystkich)regułprawnych.Skrajną
wersjąneoliberalizmujestlibertarianizm26.
Neoliberalizmjestprzedewszystkimteoriąpraktykpolityczno-ekono-
micznych,któragłosi,żeludzkiemudobrobytowinajlepiejsłużyćbędzie
uwolnienieprzedsiębiorczościwramachinstytucjonalnych,którychcechy
charakterystyczneto:mocneprawawłasnościprywatnej,wolnerynki
iwolnyhandel.Rolapaństwapoleganakreowaniuiutrzymywaniuodpo-
wiednichraminstytucjonalnych.Państwomagwarantowaćnaprzykład
dobrąjakośćimocpieniądza.Musionorównieżustanawiaćtakiestruktury
ifunkcjemilitarne,obronne,policyjneiprawne,jakichwymagazabezpiecze-
nieprywatnychprawwłasnościorazzagwarantowanie,wraziepotrzeby
siłą,prawidłowegofunkcjonowaniarynków.Cowięcej,jeśliwolnyrynek
jeszczenieistniejelubjegodziałaniejestograniczane(np.wtakichsferach,
jak:ziemia,woda,szkolnictwo,opiekazdrowotna,bezpieczeństwosocjalne
czyzanieczyszczenieśrodowiska),tonależygostworzyćlubuwolnić,
wraziepotrzebyaktempaństwowym.Pozatezadaniapaństwoniepowin-
nowykraczać.Interwencjepaństwawrynki(kiedytejużpowstanąidobrze
funkcjonują)musząsięograniczaćdozupełnegominimum,ponieważ
___
___
___
___
___
_
26Leksykonpolitologii,A.Antoszewski,R.Herbut(red.),Atla2,Wrocław2002,s.252-253.
19
