Niepełnosprawność intelektualna i praca

Agnieszka Woynarowska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8095-966-8

DOI:

Wydawnictwo:

Oficyna Wydawnicza IMPULS

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

285

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Woynarowska, Agnieszka. Niepełnosprawność intelektualna i praca. Red. . : Oficyna Wydawnicza IMPULS, 2020, 285 s. ISBN 978-83-8095-966-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Woynarowska, A.

T1 Niepełnosprawność intelektualna i praca

PB Oficyna Wydawnicza IMPULS

YR 2020

SN 978-83-8095-966-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 244692, author = "Woynarowska, Agnieszka", editor = "", title = "Niepełnosprawność intelektualna i praca", publisher = "Oficyna Wydawnicza IMPULS", year = "2020", address = "", isbn = "978-83-8095-966-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Woynarowska, Agnieszka

ED -

TI - Niepełnosprawność intelektualna i praca

PB - Oficyna Wydawnicza IMPULS

CY -

PY - 2020

SN - 978-83-8095-966-8

ER -

Netografia (standard APA):

Woynarowska, Agnieszka. Niepełnosprawność intelektualna i praca [baza danych online] : Oficyna Wydawnicza IMPULS, 2020 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/niepelnosprawnosc-intelektualna-i-praca-agnieszka-woynarowska-244692.

pedagogika specjalna

Książka Agnieszki Woynarowskiej podejmuje problem stosunkowo mało eksploatowany w polskiej pedagogice specjalnej. Praca osób z niepełnosprawnością stanowiła wprawdzie już przedmiot badań w latach dwutysięcznych, jednak problematyka ta ze względu n...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8095-966-8

DOI:

Wydawnictwo:

Oficyna Wydawnicza IMPULS

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

285

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Strona tytułowa2
Spis treści5
Wstęp7
Rozdział 1. Niepełnosprawność, praca, ekonomia. O (nie)możliwości bycia pracownikiem z niepełnosprawnością intelektualną we współczesnej Polsce14
1.1. Znaczenia pracy14
1.2. Od pogardy dla pracy, przez jej przymus, do uznania za czynnik wyznaczający ludzką wartość i miejsce jednostki w społeczeństwie21
1.3. Praca i rynek pracy we współczesności. Społeczeństwo konsumentów i społeczne peryferia egzystencji dla nowych ubogich26
1.4. Niepełnosprawność w perspektywie materializmu. Kapitalizm – wykluczenie i utowarowienie upośledzonego ciała34
1.5. Ekonomia polityczna niepełnosprawności według Marty Russell i ekonomiczny model niepełnosprawności43
1.6. O (nie)obecności osób z niepełnosprawnością (intelektualną) na współczesnym rynku pracy55
Rozdział 2. Metodologia badań własnych. Konstrukcja projektu badawczego59
2.1. Określenie obszaru przedmiotowego. Problematyka badawcza60
2.2. Deklaracja paradygmatyczna. Umiejscowienie projektu w strategii jakościowej62
2.3. Teoria ugruntowana w wersji konstruktywistycznej Kathy Charmaz jako rama metodologiczna badania fenomenu pracy osób z niepełnosprawnością intelektualną64
2.4. Sposoby gromadzenia danych w ujęciu teorii ugruntowanej66
2.5. Tok postępowania badawczego i procedura analizy. Kulisy i aktorzy społeczni69
2.6. Sceny – miejsca/przestrzenie i etyczny aspekt badań76
Rozdział 3. Polityka zatrudnienia i system wsparcia aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną80
3.1. Założenia, cele i trendy polityki zatrudnienia i (nie)funkcjonowanie systemu wsparcia aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną84
3.2. Polityka zatrudnienia i system wsparcia aktywności zawodowej – zderzenia założeń z rzeczywistością ich implementacji. Systemowe paradoksy niepełnosprawności intelektualnej i zatrudnienia94
3.2.1. Wejście w dorosłość. Wejście na rynek pracy. Perspektywa szkoły i warsztatu terapii zajęciowej96
3.2.2. Rzeczywistość realizacji projektów zatrudniania wspomaganego108
3.2.3. Rzeczywistość działania spółdzielni socjalnych115
3.2.4. Rzeczywistość funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej117
3.2.5. Pomysły na ulepszenie systemu wsparcia aktywności zawodowej121
Rozdział 4. Przestrzenie, miejsca i społeczne światy pracy osób z niepełnosprawnością intelektualną129
4.1. Przestrzenie i światy społeczne projektów zatrudniania wspomaganego w rekonstrukcjach doświadczeń pracowników z niepełnosprawnością intelektualną130
4.1.1. Trzy historie pracownicze132
4.1.2. Wielość dróg/prób prowadzących do zatrudnienia. Marzenia o pracy na otwartym rynku139
4.1.3. Doświadczenia pracy, realizacja zadań pracowniczych, doświadczenia w miejscu/przestrzeni pracy otwartego rynku145
4.1.4. Trener pracy jako najważniejsza osoba wspierająca proces stawania się pracownikiem146
4.2. Przestrzenie i światy społeczne projektów zatrudniania wspomaganego w percepcji trenerów pracy oraz koordynatorów projektów147
4.2.1. Znaczenia nadawane własnej roli trenera pracy148
4.2.2. Zatrudnianie wspomagane jako najskuteczniejsza forma aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną (?)150
4.2.3. Doświadczenia codziennej pracy w projekcie162
4.3. Przestrzenie i światy społeczne zakładów aktywności zawodowej w perspektywie doświadczeń kierowników oraz koordynatorów wsparcia174
4.3.1. Zakład aktywności zawodowej jako bezpieczne miejsce zatrudnienia osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Niezbędne ogniwo w systemie rehabilitacji zawodowej175
4.3.2. Przestrzeń codziennej pracy w zakładzie aktywności zawodowej. Organizacja pracy. Trudności w pracy. Praktyki wspierające180
4.4. Zakład aktywności zawodowej jako przestrzeń społecznego świata pracy w rekonstrukcjach doświadczeń pracowników z niepełnosprawnością intelektualną184
4.4.1. Doświadczenia sytuacji pracy – droga do zdobycia zatrudnienia. Marzenia o pracy. Doświadczenia wykluczenia oraz niemożliwości zdobycia zatrudnienia na otwartym rynku pracy184
4.4.2. Doświadczenia codziennej pracy w zakładzie aktywności zawodowej. Wykonywane czynności. Atmosfera i relacje w pracy. Stawanie się / bycie pracownikiem186
4.4.3. Zakład aktywności zawodowej jako bezpieczne, pewne i jedyne z dostępnych miejsc pracy188
4.5. Przestrzenie i światy społeczne spółdzielni socjalnych w optyce doświadczeń twórców i koordynatorów wsparcia189
4.5.1. Spółdzielnia socjalna jako podmiot ekonomii społecznej oraz odpowiedź na brak. Organizacja pracy w spółdzielni190
4.5.2. Doświadczenie codziennej pracy w spółdzielni socjalnej. Trudności w pracy. Praktyki wspierające195
4.6. Przestrzenie i światy społeczne spółdzielni socjalnych w percepcji pracowników z niepełnosprawnością intelektualną197
4.6.1. Wielość doświadczeń pracy – wielość dróg prowadzących do zatrudnienia. Porażki na otwartym rynku pracy198
4.6.2. Doświadczenia codziennej pracy w spółdzielni socjalnej202
Rozdział 5. Znaczenia pracy i doświadczeń sytuacji pracy. Rola pracy w życiu osoby z niepełnosprawnością intelektualną208
5.1. Emancypacyjny potencjał pracy – perspektywa trenerów pracy oraz koordynatorów wsparcia209
5.2. Znaczenia nadawane pracy i doświadczeniom sytuacji pracy przez pracowników z niepełnosprawnością intelektualną213
5.2.1. Sensy pracy214
5.2.2. Percepcja siebie jako podmiotu pracy215
5.2.3. Znaczenia nadawane pracy przez pryzmat jej doświadczania217
Rozdział 6. Być pracownikiem z niepełnosprawnością intelektualną we współczesnej Polsce. Gra w/o emancypację226
6.1. Polityka zatrudnienia i system wsparcia aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną – polityka emancypacji czy działania pozorowane (?). Polityka równych szans versus polityka różnorodności (?)232
6.2. Przestrzenie / miejsca / społeczne światy pracy osób z niepełnosprawnością intelektualną. Dyktat normy – przymus upodobnienia czy zrozumienie dla różnicy (?). Kierunek ekonomii społecznej241
6.3. Stawanie się, bycie podmiotem pracy – przesuwanie granic indywidualnego doświadczenia, walka o bycie widzialnym i szansę na alternatywny sposób bycia-w-świecie (?)253
Zakończenie260
Bibliografia263
Przypisy278
O Autorce284
Strona redakcyjna285

Doinstytucji„zombie”należyrodzina,gospodarstwodomoweczyklasaspołeczna.Najbardziejuciążliwainstytucja

toinstytucjapełnegozatrudnienia.Koncepcjaodrębnejodresztyżyciapracyopartejnazawartejumowiepowstaławczasie

rewolucjiprzemysłowej,któraodseparowałapracęodżyciarodzinnego.Pojęcietotakzdominowałonaszeżycie,iżniemożna

sobiewyobrazić,żemożebyćinaczej.Bezrobociejesttworemspołeczeństwapracyirządyeuropejskieciągledążą

dozastąpieniazatrudnienianieformalnegoprzezformalnenadrodzewymuszaniapodatkówiwprowadzaniaprzywilejów

socjalnych.Wtensposóbprzywilejesocjalnewprowadzająpewnydochód,czegoniegwarantujepracaczasowa,

przypadkowaiwniepełnymwymiarzegodzin.Takiejsytuacjiniedasięutrzymać,ponieważliczbamiejscpracyetatowej

spada.Rodzitoniepewnośćiryzykodlapracownikówicorazwiększaichliczbawpadawbiedęibezrobocie.Należyprzyjąć

dowiadomości,żemamydoczynieniazezwrotnąmodernizacjąspołeczeństwapracy.Istniejenieustannawymianapomiędzy

opartyminawiedzyinnowacjamitechnologicznymiaichwytworami,którenakręcająspiralęrozwojuwspołeczeństwie

wiedzy(Swadźba2016:147).

Koncepcje„końcapracy”i„społeczeństwaryzyka”wskazują,żepewneprocesyzachodzące

wgospodarceświatowejmającharaktertrwałyinależydonichsystematycznyspadekmiejsc

pracy6.WedługBaumana

[...]wczasachswojejchwałyetykapracywykroczyłapozaprogihalfabrycznychczyścianprzytułkówdlaubogich.

Wspołeczeństwieproducentówkształtowaławizjęsprawiedliwegoiporządnegospołeczeństwa,jednakzpostępującąutratą

przezpracęcentralnejpozycjijakopunktu,wktórymspotykająsięmotywyjednostki,etykapracywycofywałasięzfunkcji

głównejzasadyregulującej(2006:75).

WedługBaumanawspołeczeństwieprzyszłościtylkoczęśćludzibędziezatrudnionanastałe.

Resztabędzietworzyćrezerwowąsiłęrobotniczązmieniającąpracodawcówzależnieodswoichiich

potrzeb,aetykapracywspołeczeństwiekonsumpcyjnymbędziesłużyładooskarżaniaubogich,

żeichnędzajestwynikiemichwłasnejniechęcidopracy(Bauman2006:76–77).

Pracawerzeglobalizacji,późnegokapitalizmu,kapitalizmuinformacyjnego,

hiperkapitalizmu/turbokapitalizmuczykapitalizmuwielonarodowegomaswojąspecyﬁkęirządzisię

określonymiprawamiwspółczesnegorynkupracy.Taspecyﬁka,bardzoistotnazpunktubycia

wtakimświecieinatakimrynkupracypracownikiemzniepełnosprawnościąintelektualną,stanie

sięprzedmiotemdalszychrozważań.

1.3.Pracairynekpracywewspółczesności.Społeczeństwo

konsumentówispołeczneperyferiaegzystencjidla

nowychubogich

Przemianyspołeczno-gospodarczeXIXwieku,awrazznimipojawiającysięwczesnykapitalizm

przemysłowyzmieniłyobrazówczesnychspołeczeństworazrolęiznaczeniepracy.Praca

wkapitalizmiezyskałanowystatus.Organizowanabyławzupełnieinnychwarunkachniżwokresie

przedindustrialnym,kiedyniebyłaprzymusem,leczczynnościąprowadzącądozdobyciaśrodków

nautrzymanie.Pojawieniesiękapitalizmuorazetykipracyzmieniłomiejscewspołeczeństwiewielu

grupspołecznych,zwłaszczatych,któreniebyływstaniesprostaćwymogompracywfabryce.

Spowodowałotopojawieniesięgrupyspołecznejokreślonejjako„nowiubodzy”–ludziokreślanych

jako„zbyteczni”,„bezużyteczni”,„wykluczeni”czy„usuwaninamargines”,którychnależałosię

pozbyć(Bauman2006).Dotejgrupyspołecznejnależelirównieżwszyscychorzy,ułomni,szaleńcy

–wdzisiejszymjęzykuokreślanijako„niepełnosprawni”–nieproduktywniiniewydajni.

Kapitalizmprzemysłowyodegrałistotnąrolęwichwykluczeniu,któremuchceprzeciwdziałać

współczesnapolitykarównychszansorazróżnorodności.Analizydotyczącetychprzemian,które

miałyzasadniczeznaczeniedladzisiejszejsytuacjispołeczno-zawodowejosóbzniepełnosprawnością

intelektualną,przedstawięwnastępnejczęści.Wtymmiejscuchciałabymskoncentrowaćsię

naanalizieregułpracywewspółczesności7iwspółczesnegorynkupracyorazzrekonstruowaćtrendy

wykluczeń,oporuitworzeniaspołecznychperyferii,naktórychbytująnowiubodzy.Teanalizy

ukazująrzeczywistośćbyciapracownikiemwewspółczesnymneoliberalno-późnokapitalistycznym

świecie,któramożewyjaśniać(nie)obecnośćosóbzniepełnosprawnością(intelektualną)narynku

pracymimoszerokozakrojonychdziałańnaprawczychwpostaci:humanizacjiwarunkówpracy,

Brak wyników

Niepełnosprawność intelektualna i praca

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra