Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
Względyracjonalnościnakazująprzyjęciedomniemaniaważności
postępowańsądowych,ważnośćprocesucywilnegojestjednakwartoś-
ciąwzględną.Instytucjanieważnościpostępowaniajestinstrumentem
podważającymdomniemanieważnościilegalnościaktówwładczych
organusądowego7.
Sądyzurzędu,nakażdymetapiepostępowania,wtymwpostępowaniu
apelacyjnym,kasacyjnym,jakizażaleniowym,zobowiązanezurzę-
dubraćpodrozwagęnieważność.Stwierdzenie,żepostępowanienjest
dotkniętenieważnością”
,wyrażaocenę,którawymagaweryfikacjiprzez
sąd.Dostrzeżenieprzyczynynieważnościwpostępowaniukontrolnym
rzutujewsposóbautomatycznynajegodalszyprzebieg.Stwierdzenie
nieważnościpostępowaniajestobowiązkiemsądu,determinujeuchyle-
niezaskarżonegoorzeczenia.Wraziewystąpieniajednejzustawowych
przyczynnieważności,powinnościąsądujestzastosowanieodpowied-
nich,przewidzianychwustawieskutkównieważności,którepolegająnie
tylkonaobaleniurozstrzygnięcia,leczwymaganejestpodjęciedecyzji
ozakończeniupostępowanialubojegokontynuowaniupozniesieniu
postępowaniawzakresiedotkniętymnieważnościąiprzekazaniusprawy
doponownegorozpoznania,tj.wwarunkachwolnychodstwierdzonych
uchybieńiichskutków.
Stwierdzanieprzyczynynieważności,zazwyczajutożsamianezestwier-
dzaniemnieważnościpostępowania,stanowirodzajprawniczego
nwytrycha”umożliwiającegoszybkąibezdyskusyjnądestrukcjęwad-
liwieprowadzonegopostępowaniaidokonywanychwjegoramach
czynnościprocesowych.
Nieważność,jakoinstytucjaprawaprocesowegocywilnego,maprzede
wszystkimpraktycznezabarwienie.Problematykanieważnościznajduje
zastosowaniewwielupostępowaniachsądowychwsprawachcywil-
nych.Zzarzutaminieważnościikoniecznościąichweryfikacjiwielo-
krotniestykająsięsądypowszechnewszystkichszczebli,jakrównież
SądNajwyższy.Konstrukcjanieważnościpostępowaniacywilnegojest
ważnyminstrumentemwkomponowanymwproblematykęzaskarża-
7Por.W
.Siedlecki,Czynnościprocesowe,PiP1951/11,s.713in.