Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedsłowie
13
Odzawszeinteresowałymniedawnefragmenty,drobneartefakty,choćbyto
byłyurywkizdań,pojedynczesłowa,niekonieczniegranitowelubmarmurowe
wielobarwnekolumny,okazałespolia.Interesowałomnie,skądpochodziły,jaką
uprzedniotworzyłycałość.Cowspółtworzyły.
Popożarze(spaleniu?)RzymuNeronzabrałsiędowznoszeniagigantyczne-
goZłotegoDomu(DomusAurea),októregoogromienajlepiejświadcządwa
elementy:posągcesarza,postawionywprzedsionku,wznosiłsięnatrzydzieści
pięćmetrów(StatuaWolnościwStanachZjednoczonychmierzytylkookoło
dziesięćmetrówwięcej),kolumnowaarkadazapomnikiemmiałamilę,czyli
półtorakilometradługości23.WXVIwiekuówcześniposzukiwaczeskarbów24
przekopalisięprzezłaźniedopiwnicpałacowych,zamieszkiwanychwczasach
starożytnejświetnościprzezusługującychcesarzowi,pewnieniewolników:
Odkrytewtedyfragmentylekkich,wesołychmalowidełściennych
nazwanogrotteschi,ngroteskami”
,ponieważzostałyznalezionewngro-
tach”(czylipodziemiach).Przezdwastuleciawywierałyonewpływna
europejskąsztukęzdobniczą[…].Znanymwielbicielemmalowidełze
ZłotegoDomubyłRafael,któryzachwycałsięnimiijekopiował.[…]
RafaelwykorzystałmotywyzgrotteschiwswoichdekoracjachwLoggiach
Watykańskich(1517-1519).Byłyonedlańniewyczerpanymźródłempo-
mysłów-toteżpóźniejsipapieże,jakfiglarniezauważylihistorycysztuki
MaryBeardiJohnHenderson,musieliprzechadzaćsiępownętrzach
będącychwgruncierzeczykopiamimieszkańsłużbyNerona25.
Niemożemysobienawetwyobrażać,jakwyglądałomalarstwo,zdobienia
iinnedziełasztukiprzeznaczonedlacesarzaijegogości,uktórychmiaływzbu-
dzaćpodziwizazdrość.Półbiedy,gdychoćcośsięzachowało,alecóżporadzić
wtakiejsytuacji,jakąprzedstawiasłynnascenazRzymuFedericoFelliniego
(1972):ekipafilmowapospiesznieudajesięnaplacbudowyrzymskiegometra
(gdyoglądałemtenfilmporazpierwszy,wkatowickimkiniestudyjnymnŚwia-
towid”
,słowotozasadniczojeszczesięnieodmieniało,podobniejaknradio”),
schodzidodrążonegopodmiastemtunelu,byoglądaćznakomiciezachowane
freskizdobiącezasobnestarożytnedomostwo.Estetycznąkontemplacjęprze-
rywanagłeidramatyczne,bobezpowrotne,niknięciebezcennychmalowideł,
budowypiramidyChefrenawrozdziale9RomantycznekontekstyludowejśpiewkinKamień
nakamieniu…”.
23R.Hughes:Rzym…,s.110.
24WRzymieprzezcałewiekiprosperowałynrodziny”
,nklany”(Hughesnieposługuje
sięsłowemnmafia”)eksploatującepałaceicałedzielnice,jakbytobyłyodziedziczonepo
przodkachkamieniołomyiskładymateriałówbudowlanych.
25R.Hughes:Rzym…,s.110-111.
